Πολυνομοσχέδιο χωρίς όραμα και προοπτική για τους εκπ/κούς και τους μαθητές

H πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας έδωσε στη δημοσιότητα, εν μέσω κορωνοϊού το περιβόητο πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία. Ένα νομοσχέδιο που είναι μακριά από τις ανάγκες που έχει σήμερα η εκπαίδευση κι από το οποίο απουσιάζει παντελώς, ακόμη και στο ελάχιστο, το όραμα για την παιδεία του παρόντος και του μέλλοντος.

Εν μέσω πανδημίας, η κυβέρνηση και η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δείχνουν το πραγματικό και συντηρητικό τους πρόσωπο, αφού φοβούνται τον ουσιαστικό διάλογο και την κρίση του εκπαιδευτικού κόσμου για το νομοσχέδιό τους κι επιμένουν να το ψηφίσουν τώρα που τα σχολεία είναι κλειστά, πιστεύοντας πως έτσι δεν θα έχουν αντιδράσεις.

Είναι δε χαρακτηριστική, η κυβερνητική αμηχανία και η έλλειψη σχεδίου,που ούτε μια αναφορά στο ολοήμερο, ούτε μία στο ψηφιακό σχολείο, καθώς επίσης ούτε μια διάταξη για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν έχει περιληφθεί στο νομοσχέδιο, παρά το γεγονός πως η εκπαίδευση ουσιαστικά λειτουργεί αυτό το διάστημα μόνο με αυτόν τον τρόπο.

• Επιχειρείται πιλοτικά η δοκιμαστική προσθήκη νέων θεματικών κύκλων στο Νηπιαγωγείο και στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα του Δημοτικού. Από τις δήθεν καινοτόμες αυτές θεματικές, οι περισσότερες είναι ενταγμένες εδώ και χρόνια στις σχολικές μονάδες είτε στο πλαίσιο της ευέλικτης ζώνης είτε στο πλαίσιο των προγραμμάτων αγωγής υγείας, πολιτιστικών και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

• Προβλέπεται η πιλοτική εφαρμογή ενασχόλησης μαθητών νηπιαγωγείων με την αγγλική γλώσσα την πληροφορική και την φυσική αγωγή μέσω δραστηριοτήτων. Είναι φανερό ότι επιχειρείται η αλλαγή της φιλοσοφίας του προγράμματος και ο κατακερματισμός του σε γνωστικά αντικείμενα ανεξάρτητα μεταξύ τους στη διδασκαλία.

Η αλλαγή όμως του αναλυτικού προγράμματος στο νηπιαγωγείο και ο κατακερματισμός του προγράμματος σε διδακτικά αντικείμενα, δεν αποτελεί εξέλιξη στην εκπαίδευση των παιδιών, παραγκωνίζει τις ανάγκες τους, τα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της ηλικίας τους, χωρίς να βασίζεται σε σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα.

• Με το άρθρο «Συνολικός προγραμματισμός εκπαιδευτικού έργου και ομάδες δράσεων επαγγελματικής ανάπτυξης», το οποίο εμπλουτίζει προς τα χειρότερα , με ισχυροποίηση των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου, τον ν.4547/2018, του πρώην Υπουργού Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, για τον προγραμματισμό και την αποτίμηση και του οποίου αποτελεί συνέχεια, συντάσσεται έκθεση στην οποία αναφέρονται οι τομείς, οι στόχοι, οι δράσεις και τα προγράμματα. Για τον σκοπό αυτό λαμβάνονται υπόψη από τον σύλλογο διδασκόντων τόσο η απολογιστική έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας του προηγούμενου σχολικού έτους όσο και οι παρατηρήσεις, προτάσεις και εκθέσεις της εξωτερικής αξιολόγησής της, καθώς και οι απόψεις του Σχολικού Συμβουλίου, δηλαδή με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και εκπροσώπου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η έκθεση καταχωρίζεται στα πρακτικά του συλλόγου διδασκόντων και απόσπασμα της αναρτάται με ευθύνη του Διευθυντή στην ιστοσελίδα του Σχολείου, καθώς και σε ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή του ΙΕΠ στην οποία έχουν πρόσβαση τα στελέχη της εκπαιδευτικής ιεραρχίας, το ΙΕΠ και η αρχή διασφάλισης της ποιότητας στην Α/θμια και Β/θμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.).

• Με άρθρο που τιτλοφορείται «Αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων», που, σαφώς, παραπέμπει στο Π.Δ.152/2013 ( Αρβανιτόπουλου) για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ορίζεται ότι η αυτοαξιολόγηση πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου και λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις του Σχολικού Συμβουλίου. Η σχετική έκθεση καταχωρίζεται στα πρακτικά του Σ.Δ., στην ιστοσελίδα του σχολείου και στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, όπως και η έκθεση για τον Προγραμματισμό.

• Θεσμοθετείται η «Εξωτερική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων». Πραγματοποιείται από τους Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου, οι οποίοι διατυπώνουν τις παρατηρήσεις τους, τις προτάσεις υποστήριξης και βελτίωσης, οι οποίες αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Π.Ε.Κ.Ε.Σ. χωρίς αναφορές σε συγκεκριμένα σχολεία, καθώς και στην ειδική εφαρμογή των προηγούμενων άρθρων για τον Προγραμματισμό και την Αυτοαξιολόγηση. Το ΠΕ.Κ.Ε.Σ., αφού λάβει υπόψη τις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις των σχολικών μονάδων, συντάσσει συνολική έκθεση εξωτερικής αξιολόγησης για τη διαδικασία του προγραμματισμού και της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων της οικείας Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, η οποία αποτελεί αντικείμενο επεξεργασίας της Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. ή/και του Ι.Ε.Π. αν κρίνεται και από τους δύο φορείς αναγκαίο.

Από τη μελέτη των άρθρων για τον προγραμματισμό, την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας και την εξωτερική αξιολόγηση προκύπτει ότι σε κανένα σημείο των άρθρων αυτών, δεν γίνονται αναφορές και δεν αποσαφηνίζονται τόσο η έννοια όσο και ο σκοπός, τα χαρακτηριστικά και, σε τελική ανάλυση, η λογική και η φιλοσοφία που διέπουν τον χαρακτήρα της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας, όπως ρυθμίζονται με το σχέδιο νόμου.

Υπάρχει σαφέστατο έλλειμμα επιστημονικής θεμελίωσης. Οι διατάξεις κρίνονται ως αποσπασματικές επιλογές «κοπτικής – ραπτικής» που έχουν την αναφορά τους σε σχέδια νόμου άλλων εποχών και που δεν συνδέονται μεταξύ τους.

Υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος να εξελιχθεί η διαδικασία αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας σε γραφειοκρατικό γεγονός που συρρικνώνει και «αφυδατώνει» εντελώς κάθε νόημα αναζήτησης δημιουργικής ανατροφοδότησης του περιεχομένου της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο σχολείο.

Αποτελούν προσχηματικές και εντελώς αντιφατικές ρυθμίσεις ως προς τον χαρακτήρα και τη διάστασή τους, διοικητική και παιδαγωγική. Παραχωρούν τυπικά στον Σύλλογο Διδασκόντων το δικαίωμα της σύνταξης της ετήσιας έκθεσης του προγραμματισμού του εκπαιδευτικού έργου, όμως σε άλλες διατάξεις, γίνεται λόγος για θεματικούς άξονες αναφοράς του συλλογικού προγραμματισμού και των σχεδιαζόμενων δράσεων και ερευνητικών προγραμμάτων, οι οποίες δύναται να καθορίζονται με απόφαση του Υ.ΠΑΙ.Θ., που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. και του Ι.Ε.Π.

• Κάθε σχολική μονάδα από το σχολικό έτος 2020-2021 οφείλει να έχει εγκεκριμένο εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας, ο οποίος συντάσσεται ύστερα από εισήγηση του Διευθυντή, με τη συμμετοχή του συλλόγου διδασκόντων, του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων και εκπροσώπου του οικείου δήμου. Ο εσωτερικός κανονισμός εγκρίνεται από τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού έργου και τον Διευθυντή Εκπαίδευσης.

Το ότι η έγκρισή του γίνεται αποκλειστικά με απόφαση του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου και του Διευθυντή Εκπαίδευσης, γεγονός που, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή στη σύνταξή του των συλλόγων γονέων και της τοπικής αυτοδιοίκησης, αποδεικνύει τη σαφή υποτίμηση του ρόλου του Συλλόγου Διδασκόντων, αλλά και τον προσανατολισμό του Υ.ΠΑΙ.Θ. για τον ασφυκτικό διοικητικό έλεγχο της εκπαίδευσης.

• Με απόφαση του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου, ύστερα από εισήγηση του Διευθυντή και πρόταση του Συλλόγου Διδασκόντων ορίζονται στην αρχή κάθε σχολικού έτους δύο εκπαιδευτικοί εμπιστοσύνης.

Σε ό,τι αφορά τον θεσμό αυτό, είναι απόλυτα βέβαιο πως είναι καταδικασμένος σε πλήρη αποτυχία, καθώς και ο πλέον αδαής μπορεί να αντιληφθεί ότι για τους μικρούς μαθητές του δημοτικού σχολείου, το κυρίαρχο πρόσωπο που εμπιστεύονται είναι ο δάσκαλος της τάξης τους και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει με διοικητικές πράξεις. Η εμπιστοσύνη «χτίζεται» και δεν προκύπτει από ανάθεση.

Ο όρος «εκπαιδευτικός εμπιστοσύνης» είναι εντελώς άστοχος και προσβλητικός προς το σύνολο των υπόλοιπων εκπαιδευτικών.. Οι αρμοδιότητες, όμως, όπως και οι λόγοι οι οποίοι θεωρητικά αναφέρονται ως παράγοντες αναγκαιότητας θεσμοθέτησής του έχουν βάση εξαιτίας της εμφάνισης στα σχολεία νέων φαινομένων, όπως η ενδοσχολική βία, η παραβατικότητα, ο κοινωνικός ρατσισμός κλπ. , για τον λόγο αυτό είναι ουσιαστικότερη η συλλογική ομάδα διαχείρισης κρίσεων και ψυχικής υγείας σε κάθε σχολείο με τον συντονισμό του Διευθυντή του σχολείου.

• Αλλάζει η κατανομή του χρόνου ανά διδακτικό αντικείμενο στα τετραθέσια και άνω Δημοτικά Σχολεία και αυξάνεται κατά μία ώρα η διδασκαλία των Αγγλικών στην Α’ και Β’ τάξη, ενώ περικόπτεται αντίστοιχα μία ώρα από τη διδασκαλία της Μελέτης Περιβάλλοντος. Η γελοία αναφορά στην αιτιολογική έκθεση πως «η τροποποίηση αυτή κρίνεται απαραίτητη, καθώς η μία ώρα την εβδομάδα δεν είναι αρκετή για την αποτελεσματική διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας και την εμπέδωσή της από τους μικρούς μαθητές της Α’ και της Β’ τάξης του Δημοτικού, ενώ η συνακόλουθη αναπροσαρμογή των ωρών διδασκαλίας της Μελέτης Περιβάλλοντος κρίνεται επαρκής για την επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων του μαθήματος.» εκθέτει για μια ακόμη φορά τους συντάκτες του νομοσχεδίου. Ποιοι αλήθεια είναι αυτοί που το έκριναν; Σε ποια δεδομένα στηρίχτηκαν; Ποια έρευνα έγινε; Ποια είναι τα πορίσματά της; Πού ανακοινώθηκαν;

Εάν η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. επιθυμούσε πραγματικά την ενίσχυση της διδασκαλίας της αγγλικής γλώσσας, δεν έχει παρά να εφαρμόσει το πρόγραμμα των σχολείων ΕΑΕΠ που κατάργησε η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όπου προβλέπονταν περισσότερες ώρες αγγλικών στο δημοτικό σχολείο. Σημαντική, επίσης, θα ήταν η τελική πιστοποίηση της γνώσης της αγγλικής γλώσσας με Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας, το οποίο θα αποκτάται εντός του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος.

• Διαφοροποιείται η διαδικασία και οι τοποθετήσεις σε θέσεις Τμημάτων Ένταξης που πραγματοποιούνται μετά την κάλυψη όλων των κενών στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.) της οικείας περιοχής μετάθεση.

• Προβλέπεται διπλή μοριοδότηση εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας για την ένταξη στους αξιολογικούς πίνακες αναπληρωτών με ανώτατο όριο τις 120 μονάδες, ως εξής: Από μία μονάδα ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας έως 120 μήνες και από δύο μονάδες ανά μήνα σε δυσπρόσιτες περιοχές ή σε σχολικές μονάδες καταστημάτων κράτησης έως 60 μήνες.

Το θετικό αυτό μέτρο έρχεται να αναιρέσει, η αύξηση της ποινής, παραγνωρίζοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί εδώ και χρόνια μετακινούμενοι κάθε χρόνο και σε διαφορετικό μέρος της χώρας .

• Τροποποιείται το Π.Δ.79/2019 και ορίζεται ότι ο μέγιστος αριθμός νηπίων – προνηπίων είναι 24 ανά τμήμα, με δυνατότητα προσαύξησης 10% με απόφαση του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Από διθέσιο νηπιαγωγείο και άνω, ο ελάχιστος αριθμός είναι 16. Επίσης, ο μέγιστος αριθμός μαθητών στα Δημοτικά σχολεία είναι 24 ανά τμήμα, με δυνατότητα προσαύξησης 10% με απόφαση του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Από 7/θεσιο Δημοτικό σχολείο και άνω, ο ελάχιστος αριθμός των μαθητών δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 20 ανά τμήμα. Η ισχύς αρχίζει για την εγγραφή νηπίων και μαθητών στην Α’ τάξη από το σχολικό έτος 2020-2021.

Οι παραπάνω ρυθμίσεις σημαίνουν περαιτέρω υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ασφυκτικά-πληθωρικά τμήματα, υποχρεωτικές μετακινήσεις μαθητών και εκπαιδευτικών, περισσότερες υπεραριθμίες, λιγότερες προσλήψεις αναπληρωτών και απώλεια θέσεων εργασίας.

Ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Χαλκίδας καλεί τους εκπαιδευτικούς ενωτικά κι αποφασιστικά να αντιδράσουμε και να μην επιτρέψουμε να ψηφιστεί και μάλιστα χωρίς κανένα διάλογο το νομοσχέδιο από τη Βουλή. Να μείνει στα χαρτιά.

Καλούμε την κυβέρνηση της ΝΔ και την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να το αποσύρουν και να ανοίξουν έναν ευρύ διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα και την κοινωνία για τις πραγματικές ανάγκες που έχει σήμερα η εκπαίδευση.

Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας

Λάμπρος Γιαννούχος Έφη βαρβάρου