Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2010

Τσιγάρο, μια άχρηστη και επικίνδυνη συνήθεια...


Από την 1η Σεπτεμβρίου απαγορεύεται το κάπνισα σε όλους τους δημόσιους χώρους! Επιτέλους μια απόφαση προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, τόσο των καπνιστών, όσο και των μη καπνιστών.
Προσωπικά ανήκω στους τυχερούς που ποτέ δεν έβαλαν στο στόμα τους τσιγάρο! Ήταν προσωπική μου επιλογή και συνειδητή απόφαση να μην καπνίσω ποτέ!
Το πιο αγαπημένο μου πρόσωπο μου έστειλε ένα e-mail το οποίο πραγματεύεται το θέμα του ΤΣΙΓΑΡΟΥ και των ΝΙΚΟΤΙΝΟΜΑΝΩΝ συνανθρώπων μας!
Το κείμενο που ακολουθεί είναι άρτιο από κάθε άποψη! Με άγγιξε βαθύτατα και πιστεύω ότι αξίζει να το διαβάσουμε όλοι μας!
Το μόνο που έχω να πω, πριν ξεκινήσετε την ανάγνωση, είναι ότι επιθυμώ να απευθυνθώ στους ΝΙΚΟΤΙΝΟΜΑΝΕΙΣ (καπνιστές) συνανθρώπους μας και να τους ζητήσω, την επόμενη φορά που θα βάλουν τσιγάρο στο στόμα τους, να σκεφτούν πόσο πολύ πληγώνουν όλους εμάς που τους αγαπάμε, να αναλογιστούν τον πόνο που θα μας προκαλέσουν αν πάθουν το παραμικρό εξαιτίας αυτής της απαράδεκτης συνηθειας!
Ας γίνει η 1η Σεπτεμβρίου 2010 η ημέρα της απονικοτινοποίησης της κοινωνίας μας και της ζωής μας!

Το τσιγάρο


1. Δεν υπάρχει ανίατος νικοτινομανής

Οι περισσότεροι καπνιστές σε κάποια περίοδο της ζωής τους έχουν την ψευδαίσθηση ότι μερικά τσιγάρα τους προσφέρουν ευχαρίστηση. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ποτέ δεν τους άρεσε η γεύση και η μυρωδιά του τσιγάρου, πιστεύουν ότι τους βοηθούσε να ηρεμούν και ότι τους έδινε κουράγιο και αυτοπεποίθηση. Επιπλέον, όταν προσπαθούσαν να το κόψουν, ένιωθαν τόσο μίζερα που τους ήταν αδύνατο να φανταστούν ότι θα μπορούσαν να ζήσουν ευτυχισμένοι χωρίς να καπνίζουν.

Καπνιστές που έκοψαν το τσιγάρο προσπαθούσαν να καταλάβουν γιατί το έκοψαν τόσο εύκολα, ενώ το πραγματικό πρόβλημα είναι να εξηγήσει κανείς γιατί είναι τόσο δύσκολο να κόψει κανείς το κάπνισμα. Οι καπνιστές μιλούν για το τρομερό σύνδρομο στέρησης. Δεν υπήρχε σωματικός πόνος, όλα παίζονταν στο μυαλό.

Ένας από τους σκοπούς της εργασίας αυτής είναι να βοηθήσει άλλους ανθρώπους να ξεφύγουν από το τσιγάρο. Στην ουσία αν συνεχίζουμε να καπνίζουμε, η μόνη αιτία είναι ο φόβος. Ο φόβος ότι η ζωή δεν θα είναι πια όμορφη χωρίς το τσιγάρο και ο φόβος της στέρησης. Δεν υπάρχει όμως μεγαλύτερη πλάνη. Όχι μόνο η ζωή είναι το ίδιο ωραία χωρίς το τσιγάρο, αλλά και απείρως ομορφότερη για πολλούς λόγους � η υγεία, η ενέργεια και η ευημερία είναι μόνο μερικά από τα πλεονεκτήματα. Όλοι οι καπνιστές μπορούν εύκολα να κόψουν το τσιγάρο, ακόμα κι εσείς!

Μη θεωρείτε τίποτα δεδομένο. Αμφισβητείτε τις δικές σας απόψεις και όσα σας έμαθε η κοινωνία για το κάπνισμα. Όσοι από σας, για παράδειγμα, νομίζετε ότι το κάπνισμα είναι απλά μια συνήθεια, ρωτήστε τον εαυτό σας γιατί άλλες συνήθειες, ακόμα και ευχάριστες, κόβονται τόσο εύκολα; Κι όμως μια συνήθεια που μας αφήνει άσχημη γεύση στο στόμα, κοστίζει ακριβά και μας σκοτώνει, είναι τόσο δύσκολο να την κόψουμε. Όσοι από σας πιστεύετε ότι απολαμβάνετε το κάπνισμα, ρωτήστε τον εαυτό σας γιατί ενώ σ' άλλα πράγματα στη ζωή, πολύ πιο ευχάριστα, έχετε δικαίωμα επιλογής, ειδικά το τσιγάρο το έχετε ανάγκη και νιώθετε πανικό όταν σας λείπει;

2. Η εύκολη μέθοδος

Η συνηθισμένη μέθοδος για το κόψιμο του τσιγάρου κάνει τον καπνιστή να νιώθει σαν να ξεκινάει να ανέβει στο Έβερεστ. Σταματάει να καπνίζει και τις επόμενες εβδομάδες τρώει τα δάχτυλά του για ένα τσιγάρο και ζηλεύει αυτούς που καπνίζουν. Σκοπός της εργασίας είναι να σας βάλει στη νοοτροπία που θα σας κάνει να ξεκινήσετε με χαρά, σαν να έχετε θεραπευτεί από μια βαριά αρρώστια. Από κει και μετά, όταν βλέπετε τσιγάρο θα αναρωτιέστε πώς μπορούσατε και καπνίζατε. Θα βλέπετε καπνιστές και θα τους συμπονάτε αντί να τους ζηλεύετε.

Αν είστε καπνιστής, είναι σημαντικό να συνεχίσετε να καπνίζετε μέχρι να διαβάσετε την εργασία ως το τέλος. Ίσως αυτό δείχνει αντιφατικό. Στη συνέχεια όμως θα εξηγήσω ότι το τσιγάρο δεν έχει απολύτως καμία επίδραση επάνω σας. Αυτό είναι μάλιστα ένα από τα πολλά αινίγματα του καπνίσματος. Κοιτάμε το τσιγάρο κι αναρωτιόμαστε γιατί το καπνίζουμε. Το τσιγάρο γίνεται πολύτιμο μόνο όταν το έχουμε στερηθεί. `Όμως αν πιστεύετε πως έχετε ανάγκη το τσιγάρο, θα σας είναι αδύνατο να χαλαρώσετε ή να συγκεντρωθείτε πραγματικά, παρά μόνο αν καπνίζετε. Γι' αυτό μην αποπειραθείτε ακόμα να κόψετε το κάπνισμα πριν διαβάσετε την εργασία μέχρι το τέλος. Διαβάζοντας παρακάτω, θέλουμε να πιστεύουμε ότι η διάθεσή σας να καπνίσετε θα μειώνεται σταδιακά. Μην πάρετε βιαστικές αποφάσεις. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να φέρει αντίθετα αποτελέσματα.

Η μέθοδος που παρουσιάζουμε είναι διαμετρικά αντίθετη από τη συνηθισμένη για το κόψιμο του τσιγάρου.

Η επιτυχία αυτής της μεθόδου είναι αμφίβολη για τους παρακάτω λόγους:

1. Η ουσία του προβλήματος δεν είναι να σταματήσετε να καπνίζετε. Αυτό το κάνετε έτσι κι αλλιώς κάθε φορά που σβήνετε ένα τσιγάρο. Ίσως την πρώτη μέρα έχετε σοβαρότατους λόγους να πείτε «Δεν θέλω να καπνίσω άλλο». Όλοι οι καπνιστές έχουν λόγους να το πουν αυτό και ίσως οι λόγοι είναι ακόμα πιο σοβαροί απ' ότι φαντάζονται. Το πρόβλημα όμως είναι η δεύτερη μέρα, η δέκατη μέρα ή η χιλιοστή μέρα. Σε μια στιγμή αδυναμίας ακόμα και σε μια στιγμή δύναμης, ανάβετε ένα τσιγάρο και, επειδή κατά ένα μέρoς είναι εθισμός σ' ένα ναρκωτικό, μετά θέλετε να καπνίσετε ένα ακόμα και πριν το καταλάβετε είστε και πάλι καπνιστής.
2. Ο κίνδυνος που διατρέχει η υγεία μας κανονικά θα έπρεπε να μας φρενάρει. Αν πείτε σ' ένα καπνιστή ότι το τσιγάρο τον σκοτώνει, η πρώτη του αντίδραση θα είναι ν' ανάψει τσιγάρο. Θα δείτε περισσότερες γόπες έξω από τα αντικαρκινικά ινστιτούτα παρά από οποιοδήποτε άλλο νοσοκομείο.
3. Για όποιο λόγο κι αν θέλουμε να κόψουμε το τσιγάρο, το πράγμα δυσκολεύει γιατί:

Πρώτον: Δημιουργείται μια αίσθηση θυσίας. Μας ζητάνε να εγκαταλείψουμε το φιλαράκο μας, την αδυναμία μας, το αποκούμπι μας ή όπως αλλιώς το βλέπει κάθε καπνιστής.
Δεύτερον: Υπάρχει μια αντίφαση. Για άλλο λόγο καπνίζουμε και για άλλο λόγο θέλουμε να σταματήσουμε. Το αληθινό ερώτημα είναι, «Γιατί θέλουμε ή νιώθουμε την ανάγκη να καπνίζουμε»; Εκεί βασίζεται ο εύκολος τρόπος να κόψετε το κάπνισμα. Ξεχάστε τους λόγους για τους οποίους θέλετε να κόψετε το τσιγάρο και εξετάζοντας το πρόβλημα του καπνίσματος συνολικά, βάλτε στον εαυτό σας τα παρακάτω ερωτήματα:

1. Τι μου προσφέρει το τσιγάρο;
2. Eίναι στ' αλήθεια μια απόλαυση;
3. Είναι πραγματικά απαραίτητο να περάσω τη ζωή μου πληρώνοντας τον κούκο αηδόνι, με μόνο αντάλλαγμα να βάζω αυτά τα πράγματα στο στόμα μου και να ρουφάω καπνούς;

Η υπέροχη αλήθεια είναι ότι το κάπνισμα δεν σα προσφέρει απολύτως τίποτα. Δεν εννοούμε ότι τα μειονεκτήματα του να είσαι καπνιστής είναι περισσότερα και πιο ουσιαστικά από τα πλεονεκτήματα, αυτό είναι κάτι που ξέρουν όλοι οι καπνιστές. Εννοώ ότι το να καπνίζεις δεν προσφέρει κανένα πλεονέκτημα. Το μόνο πλεονέκτημα ήταν το κοινωνικό πρότυπο, κάτι που πλέον αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς.

Οι περισσότεροι καπνιστές νιώθουν την ανάγκη να δώσουν μια λογική εξήγηση στο γιατί καπνίζουν, αλλά οι δικαιολογίες στις οποίες καταλήγουν είναι βασισμένες σε ψευδαισθήσεις και πλάνες.

Το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να ξεκαθαρίσουμε το έδαφος από αυτές τις ψευδαισθήσεις και τις πλάνες. Θα δείτε ότι δεν χρειάζεται να απαρνηθείτε τίποτα. Αντίθετα, θα ανακαλύψετε πόσα υπέροχα πράγματα έχετε να κερδίσετε όντας μη καπνιστής (η υγεία είναι ένα μόνο από αυτά).

Αφού πρώτα διαλυθεί η ψευδαίσθηση ότι η ζωή δεν είναι το ίδιο ωραία χωρίς τσιγάρο, όταν θα έχετε συνειδητοποιήσει ότι η ζωή είναι όχι μόνο το ίδιο ωραία αλλά και απείρως καλλίτερη, όταν θα έχει ξεριζωθεί από μέσα σας ο μηχανισμός της στέρησης, τότε θα μπορούμε να εξετάσουμε το θέμα της υγείας και των χρημάτων και δεκάδες άλλους λόγους να κόψετε το κάπνισμα. Αυτές οι συνειδητοποιήσεις θα γίνουν επιπρόσθετα θετικά βοηθήματα στην προσπάθειά σας να πετύχετε αυτό που πραγματικά επιθυμείτε � να μπορέσετε να χαρείτε τη ζωή σας χωρίς τη σκλαβιά του καπνίσματος.

3. Γιατί είναι τόσο δύσκολο να κόψει κανείς το κάπνισμα;

Αν ρωτούσαμε οποιονδήποτε καπνιστή: «Αν μπορούσες να γυρίσεις πίσω στην εποχή που δεν κάπνιζες, με την πείρα που έχεις σήμερα θα άρχιζες το τσιγάρο;» «ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ», είναι πάντα η απάντηση.

Ρωτήστε τον πιο φανατικό καπνιστή που ξέρετε, κάποιον που δεν πιστεύει ότι το τσιγάρο κάνει κακό στην υγεία και δεν τον απασχολεί ο κοινωνικός στιγματισμός ούτε το οικονομικό κόστος (αυτοί οι καπνιστές όλο και λιγοστεύουν στις μέρες μας): «Ενθαρρύνεις τα παιδιά σου να καπνίζουν;» «ΟΧΙ», θα είναι πάντα η απάντηση.

Όλοι οι καπνιστές έχουν την αίσθηση ότι είναι υπό την επήρεια μιας κακής δύναμης. Τον πρώτο καιρό λένε «Θα το κόψω, αλλά όχι σήμερα, από αύριο». Τελικά φτάνουμε στο στάδιο που πιστεύουμε ότι ή δεν έχουμε αρκετή θέληση ή κάτι υπάρχει μέσα μας ή στο τσιγάρο που μας κάνει να το έχουμε ανάγκη για να χαρούμε τη ζωή.

Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η δυσκολία δεν έγκειται στο να εξηγήσουμε γιατί είναι εύκολο να κόψει κανείς το κάπνισμα, αλλά στο να εξηγήσουμε γιατί είναι δύσκολο. Στην ουσία το πραγματικό πρόβλημα είναι να εξηγήσουμε τι κάνει έναν άνθρωπο να αρχίζει να καπνίζει, ή πώς οι καπνιστές έφθασαν να ξεπεράσουν το 60% του πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες.

Η όλη υπόθεση του τσιγάρου είναι ένα μεγάλο αίνιγμα. Ο μόνος λόγος που μας κάνει ν' αρχίσουμε να καπνίζουμε, είναι ότι το κάνουν ήδη χιλιάδες άλλοι άνθρωποι. Κι όμως όλοι αυτοί θα παρακαλούσαν να μην είχαν αρχίσει ποτέ το τσιγάρο κι αν τους ρωτήσεις θα σου πουν ότι το κάπνισμα δεν είναι παρά χάσιμο χρόνου και χρήματος. Εμείς όμως δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι δεν το απολαμβάνουν. Το συνδέουμε με το να είσαι μεγάλος και καταβάλλουμε μεγάλη προσπάθεια για να το συνηθίσουμε. Και μετά περνάμε την υπόλοιπη ζωή μας λέγοντας στα παιδιά μας να μην καπνίσουν ποτέ και προσπαθώντας να το κόψουμε.

Και το πληρώνουμε, κυριολεκτικά, πολύ ακριβά. Ένας μέσος καπνιστής του ενός πακέτου την ημέρα, πληρώνει στη ζωή του 7.500.000 δρχ. σε τσιγάρα. Και τι πετυχαίνουμε μ' αυτά τα χρήματα; Μήπως θα ήταν καλύτερα να τα πετούσαμε απ' το παράθυρο; Γιατί στην ουσία τα χρησιμοποιούμε για να μπουκώνουμε συστηματικά τα πνευμόνια μας με καρκινογόνο πίσσα και να φράσσουμε προοδευτικά και να δηλητηριάζουμε τα αιμοφόρα αγγεία. Στερούμε όλο και περισσότερο κάθε μυ και κάθε όργανο του σώματός μας από οξυγόνο, με αποτέλεσμα κάθε μέρα να γινόμαστε πιο ληθαργικοί. Καταδικάζουμε τον εαυτό μας σε μια ζωή γεμάτη βρώμα, αναπνοή που μυρίζει, λεκιασμένα δόντια, ρούχα με τρύπες από καψίματα, βρωμερά τασάκια και την απαίσια μυρωδιά του τσιγάρου σ' όλο το σπίτι. Είναι μια ζωή σκλαβιάς.

Κάποιοι καπνίζουν για χόμπι όπου μας επιτρέπεται να καπνίζουμε κι εμείς. Τι σόι χόμπι είναι τελικά αυτό; Όταν το κάνεις εύχεσαι να μην το έκανες και όταν δεν το κάνεις λαχταράς ένα τσιγάρο! Η μισή κοινωνία να σε αντιμετωπίζει κάπως σαν να έχεις λέπρα και, το χειρότερο απ' όλα, έξυπνοι και λογικοί κατά τα άλλα άνθρωποι να ζουν με αυτοπεριφρόνηση. Γιατί ο καπνιστής μέμφεται τον εαυτό του κάθε φορά που το βλέμμα του πέφτει στην προειδοποίηση για τους κινδύνους του τσιγάρου στο πακέτο του, κάθε φορά που φοβάται μήπως έχει καρκίνο, κάθε φορά που νιώθει ένα πόνο στο στήθος ή που ανεβαίνει μια σκάλα και λαχανιάζει, κάθε φορά που είναι ο μόνο καπνιστής στην παρέα. Υποχρεωμένος να περάσει τη ζωή του παρέα με τις εφιαλτικές σκέψεις που του περνούν απ' το μυαλό, τι κέρδος έχει ο καπνιστής απ' όλα αυτά; ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ!!! Τη χαρά; Την ευχαρίστηση; Τη χαλάρωση; Το στήριγμα; Την αναπτέρωση του ηθικού; Όλα είναι ψευδαισθήσεις.

Ίσως τώρα να λέτε: «Ωραία ακούγονται όλα αυτά, αλλά άμα έχεις μάθει με το τσιγάρο είναι πολύ δύσκολο να σταματήσεις». Γιατί όμως είναι τόσο δύσκολο; Και γιατί είμαστε αναγκασμένοι να καπνίζουμε; Οι καπνιστές ψάχνουν την απάντηση σ' αυτά τα ερωτήματα όλη τους τη ζωή.

Μερικοί αποδίδουν το πρόβλημα του τσιγάρου στο «τρομερό» σύνδρομο στέρησης της νικοτίνης. Στην πραγματικότητα τα συμπτώματα στέρησης της νικοτίνης είναι ανεπαίσθητα σε βαθμό που οι περισσότεροι καπνιστές περνούν όλη τους τη ζωή χωρίς να συνειδητοποιήσουν ότι στην ουσία είναι ναρκομανείς.

’λλοι λένε πως βρίσκουν το τσιγάρο απολαυστικό. Δεν είναι, είναι απαίσιο και αηδιαστικό. Ρωτήστε ένα καπνιστή που πιστεύει ότι καπνίζει γιατί του αρέσει το τσιγάρο, αν δεν έβρισκε τη μάρκα του, παρά μόνο τσιγάρα από εκείνα που ο ίδιος θεωρεί απαίσια, θα έκοβε το κάπνισμα; Κάθε καπνιστής θα προτιμούσε να καπνίσει εφημερίδα παρά να μην καπνίσει καθόλου. Σίγουρα δεν έχει καμιά σχέση με την απόλαυση. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μας αρέσει να κάνουμε στη ζωή μας, αλλά δεν νιώθουμε να μας λείπει κάτι όταν δεν τα κάνουμε.

Συνήθως αρχίζουμε να καπνίζουμε ακριβώς για να δείξουμε ότι είμαστε μεγάλοι και ώριμοι.

Μερικοί πάνε στο άλλο άκρο, μιλώντας για το σύνδρομο του ανδρισμού � να ρουφάς φωτιές και να φυσάς καπνούς απ' τα ρουθούνια. Ούτε αυτό το επιχείρημα στέκει. Ένα αναμμένο τσιγάρο στο αυτί θα φαινόταν γελοίο. Πόσο πιο γελοίο είναι να εισπνέεις καρκινογόνο πίσσα κατευθείαν στα πνευμόνια σου.

’λλοι πάλι λένε «Δεν έχω τι να κάνω με τα χέρια μου». «Τότε γιατί το ανάβεις;».
«Για να έχω κάτι στο στόμα μου». «Τότε γιατί το ανάβεις;»
«Είναι η αίσθηση του καπνού που κατεβαίνει στα πνευμόνια μου». «Μια απαίσια αίσθηση � λέγεται ασφυξία».
Πολλοί πιστεύουν ότι το τσιγάρο τους βοηθάει να ξεπεράσουν την ανία. Είναι πλάνη. Η ανία βρίσκεται στο μυαλό.
Μερικοί λένε ότι καπνίζουν μόνο γιατί καπνίζουν οι φίλοι τους. Μη μου πείτε ότι μπορεί κάποιος να το πιστεύει.
Οι περισσότεροι καπνιστές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το κάπνισμα είναι απλά μια συνήθεια. Αυτό βέβαια δεν είναι εξήγηση, αλλά έχοντας απορρίψει όλες τις συνηθισμένες λογικές εξηγήσεις, μοιάζει να είναι η μόνο δικαιολογία που μένει. Δυστυχώς και αυτή η εξήγηση στερείται λογικής. Όλοι έχουμε συνήθειες αλλά, όσο ευχάριστες κι αν είναι, όταν αποφασίσουμε να τις αλλάξουμε, το κάνουμε χωρίς πρόβλημα.

Τι συμβαίνει μ' αυτή τη συνήθεια που μυρίζει βρωμερά, μας σκοτώνει, κοστίζει ακριβά, έχει απαίσια γεύση και που θέλουμε τόσο πολύ να ξεκόψουμε απ' αυτήν, όταν το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι� να σταματήσουμε να καπνίζουμε; Γιατί είναι τόσο δύσκολο; Η απάντηση είναι πως δεν είναι δύσκολο. Είναι απίστευτα εύκολο!

Από τη στιγμή που θα καταλάβετε το γιατί πραγματικά καπνίζετε, θα σταματήσετε � έτσι απλά � και το πολύ μετά από τρεις εβδομάδες το μόνο μυστήριο που θα έχει μείνει θα είναι γιατί δεν το είχατε κάνει νωρίτερα!

4. H ύπουλη παγίδα

Το κάπνισμα είναι η πιο ύπουλη παγίδα στον κόσμο. Τόσο που δεν το πιάνει ο νους του ανθρώπου. Τι είναι όμως αυτό που μας κάνει να πέφτουμε σ' αυτήν; Οι χιλιάδες ενήλικοι είναι ήδη μέσα. Μάλιστα μας προειδοποιούν ότι το κάπνισμα είναι μια βρωμερή, αηδιαστική συνήθεια που στο τέλος θα καταστρέψει, αλλά δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι δεν τους αρέσει. Μια απ' τις πιο λυπηρές πλευρές στο όλο ζήτημα του τσιγάρου είναι ότι σαν να μην έφταναν όλα τα άλλα, είμαστε αναγκασμένοι να καταβάλουμε προσπάθεια για να το συνηθίσουμε.

Και είναι η μόνη παγίδα στη φύση που δεν έχει δόλωμα. Αυτό που μας σπρώχνει στην παγίδα δεν είναι ότι τα τσιγάρα έχουν υπέροχη γεύση, αλλά το αντίθετο, ότι είναι απαίσια. Αν εκείνο το πρώτο τσιγάρο είχε ωραία γεύση, θα χτυπούσε το καμπανάκι του κινδύνου και, σαν νοήμονα όντα που είμαστε, θα καταλαβαίναμε γιατί ο μισός ενήλικος πληθυσμός πλήρωνε τόσα λεφτά για να δηλητηριάζεται. Αλλά ακριβώς επειδή το πρώτο τσιγάρο έχει άσχημη γεύση, το νεανικό μυαλό μας νιώθει σίγουρο ότι δεν θα γίνουμε ποτέ συστηματικοί καπνιστές, ότι μπορούμε να σταματήσουμε όποτε το θελήσουμε.

Το σίγουρο είναι ότι το τσιγάρο είναι ένα ναρκωτικό που ποτέ δεν σου δίνει αυτά που περίμενες. Τα αγόρια συνήθως αρχίζουν να καπνίζουν για να δείχνουν σκληροί άντρες � είναι το πρότυπο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ ή Κλιντ `Ιστγουντ. Μόνο σκληρός δεν νιώθεις όταν καπνίζεις το πρώτο σου τσιγάρο. Δεν τολμάς να κατεβάσεις τον καπνό και αν καπνίσεις πολύ, αρχίζεις να ζαλίζεσαι και να ανακατεύεσαι.

Το γυναικείο πρότυπο είναι της μοντέρνας, σοφιστικέ νεαρής κυρίας. Έχουμε όλοι δει νεαρά κορίτσια να παίρνουν μικρές αδέξιες ρουφηξιές από το τσιγάρο τους, μοιάζοντας ολότελα γελοίες. Πριν καλά τα αγόρια μάθουν να παίζουν τους σκληρούς άντρες και τα κορίτσια τις απελευθερωμένες γυναίκες, έχουν κιόλας μετανιώσει που έμπλεξαν με το τσιγάρο. Και μετά περνάμε την υπόλοιπη ζωή μας προσπαθώντας να καταλάβουμε γιατί καπνίζουμε, λέμε στα παιδιά μας να προσέχουν και κατά καιρούς κάνουμε απόπειρες να το κόψουμε.

Είναι τέτοια όμως η φύση της παγίδας που, οι λόγοι για τους οποίους θέλουμε να σταματήσουμε το κάπνισμα (υγεία, οικονομικά προβλήματα ή μια αίσθηση κοινωνικού αποκλεισμού), είναι ταυτόχρονα και πηγές μεγάλου στρες στη ζωή μας. Έτσι, όποτε παίρνουμε απόφαση να κόψουμε το κάπνισμα, είναι πάντα σε μια περίοδο γεμάτη πίεση.

Όταν σταματήσουμε να καπνίζουμε, το συνολικό στρες αυξάνεται, αφού προστίθεται το στρες από τη στέρηση της νικοτίνης. Τώρα όμως δεν μπορούμε ν στηριχτούμε στο τσιγάρο για να το αντιμετωπίσουμε, όπως είχαμε συνηθίσει. Έτσι, μετά από μερικές μέρες μαρτυρίου αποφασίζουμε ότι διαλέξαμε λάθος στιγμή και ότι θάταν καλύτερα να περιμένουμε να φύγει το στρες. Και μαζί με το στρες, φεύγει και ο λόγος να σταματήσουμε το κάπνισμα. Φυσικά, μια ιδανική περίοδος χωρίς καθόλου στρες δεν θα έρθει ποτέ, γιατί συνήθως η ζωή μας έχει όλο και περισσότερη ένταση.

Θέλω να τονίσω ότι όλοι ανεξαιρέτως μπορούν να κόψουν το κάπνισμα εύκολα, αφού όμως πρώτα ξεκαθαρίσουμε κάποιες παρεξηγήσεις. Όχι, δεν αναφέρομαι στους κινδύνους της υγείας. Ξέρω ότι ήδη τους γνωρίζετε. Τελικά γιατί είναι τόσο δύσκολο να σταματήσει κανείς το κάπνισμα; Για να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση, θα πρέπει πρώτα να ξέρουμε τον πραγματικό λόγο για τον οποίο συνεχίζουμε να καπνίζουμε.

Επιστροφή στην αρχή

5. Γιατί συνεχίζουμε να καπνίζουμε;

Όλοι καπνίζουμε τα πρώτα μας τσιγάρα για ανόητους λόγους, κυρίως εξαιτίας κοινωνικών πιέσεων ή σχέσεων. Όταν όμως, αρχίσουμε να νιώθουμε την εξάρτηση από το τσιγάρο, γιατί συνεχίζουμε να καπνίζουμε;
Οι καπνιστές δεν ξέρουν γιατί καπνίζουν. Αν ήξεραν τον πραγματικό λόγο, θα σταματούσαν.
Όλοι οι καπνιστές στο βάθος της καρδιάς τους ξέρουν ότι πιάνονται κορόιδα. Ξέρουν ότι πριν εθιστούν δεν ένιωθαν την ανάγκη να καπνίζουν. Οι περισσότεροι θυμούνται την απαίσια γεύση του πρώτου τους τσιγάρου και πόσο χρειάστηκε να προσπαθήσουν για να εθιστούν. Αυτό που τους ενοχλεί περισσότερο είναι ότι καταλαβαίνουν πως οι μη καπνιστές δεν χάνουν τίποτα.
Όμως, παρόλα αυτά, οι καπνιστές δεν είναι ούτε χαζοί ούτε παράλογοι άνθρωποι. Ξέρουν πόσο ρισκάρουν την υγεία τους και πόσο ακριβά πληρώνουν τα τσιγάρα που καπνίζουν. Γι' αυτό χρειάζονται μια λογική εξήγηση που να αντισταθμίζει αυτούς τους κινδύνους.
Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι καπνιστές συνεχίζουν να καπνίζουν:
- Ο ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗ
- Η ΠΛΥΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

Επιστροφή στην αρχή

6. Ο εθισμός στη νικοτίνη

Η νικοτίνη είναι μια άχρωμη, ελαιώδης χημική ένωση και είναι αυτή που προκαλεί τον εθισμό στον καπνιστή. Είναι δε το ναρκωτικό που δημιουργεί εθισμό ταχύτερα από όλα τα άλλα. Ένα τσιγάρο αρκεί.

Με κάθε ρουφηξιά, μια μικρή ποσότητα νικοτίνης φτάνει μέσω των πνευμόνων στον εγκέφαλο, πιο γρήγορα απ' ότι η ηρωίνη με ενδοφλέβια ένεση.

Αν υποθέσουμε ότι τραβάτε είκοσι ρουφηξιές σε κάθε τσιγάρο, αυτό σημαίνει ότι παίρνετε 20 δόσεις του ναρκωτικού μ' αυτό το ένα μόνο τσιγάρο.

Η νικοτίνη δρα πολύ γρήγορα και η περιεκτικότητά της στο αίμα μειώνεται κατά 50% μισή ώρα αφού σβήσετε το τσιγάρο και στο ένα τέταρτο μια ώρα αργότερα. Αυτό εξηγεί γιατί οι περισσότεροι καπνιστές καπνίζουν κατά μέσο όρο ένα πακέτο την ημέρα.

Απ' τη στιγμή που θα τελειώσει το τσιγάρο, πολύ γρήγορα το επίπεδο της νικοτίνης στον οργανισμό αρχίζει να πέφτει και ο καπνιστής αρχίζει να αισθάνεται την έλλειψή της.

Οι καπνιστές πιστεύουν ότι το τρομερό σύνδρομο στέρησης της νικοτίνης είναι το βαρύ τίμημα που καλούνται να πληρώσουν όταν προσπαθούν να κόψουν το τσιγάρο. Αυτό είναι απλά και μόνο ένα παιχνίδι του μυαλού και οφείλεται στην εντύπωση του καπνιστή ότι στερείται κάτι ευχάριστο.

Στην πραγματικότητα το σύνδρομο στέρησης της νικοτίνης είναι τόσο ανεπαίσθητο που οι περισσότεροι καπνιστές ζουν και πεθαίνουν χωρίς καν να αντιληφθούν ότι είναι ναρκομανείς. Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο «εθισμένοι στη νικοτίνη», νομίζουμε ότι απλά «το έχουμε συνηθίσει».

Το σύνδρομο στέρησης της νικοτίνης δεν προκαλεί σωματικό πόνο. Είναι απλά μια αίσθηση κενού ή ανησυχίας, μια αίσθηση ότι κάτι λείπει.

Αν η στέρηση διαρκέσει πολύ, ο καπνιστής γίνεται νευρικός, νιώθει ανασφάλεια, χάνει την αυτοπεποίθησή του, ταράζεται και γίνεται ευέξαπτος. Είναι κάτι σαν πείνα, όχι για φαγητό αλλά για ένα δηλητήριο � τη ΝΙΚΟΤΙΝΗ. Όταν ανάβετε ένα τσιγάρο, μέσα στα πρώτα επτά δευτερόλεπτα παίρνετε μια δόση νικοτίνης, η αίσθηση της έλλειψης χάνεται και έρχεται η χαλάρωση και η αυτοπεποίθηση που νιώθει ο καπνιστής χάρη στο τσιγάρο. Στην πραγματικότητα είμαστε κιόλας εξαρτημένοι.

Εκτός από ναρκωτικό, η νικοτίνη είναι κι ένα πολύ δυνατό δηλητήριο και γι' αυτό χρησιμοποιείται στα ζιζανιοκτόνα (μπορείτε να το επιβεβαιώσετε κοιτάζοντας μια εγκυκλοπαίδεια). Η νικοτίνη ενός μόνο τσιγάρου, σε ενδοφλέβια ένεση θα μπορούσε να σας σκοτώσει. Μάλιστα ο καπνός του τσιγάρου περιέχει και πολλά άλλα δηλητήρια, μεταξύ των οποίων και μονοξείδιο του άνθρακα.

Όλοι οι άνθρωποι, πριν πέσουν θύματα της εξάρτησης, νιώθουν αποστροφή για τη μυρωδιά και τη γεύση του καπνού. Αν φυσήξετε καπνό σ' ένα ζώο ή σ' ένα παιδί που δεν καπνίζει, θα αρχίσει να βήχει.

Όταν ανάψαμε εκείνο το πρώτο τσιγάρο, όσοι δοκιμάσαμε να εισπνεύσουμε τον καπνό καταλήξαμε να βήχουμε. Και όσοι εκείνη την πρώτη φορά δεν περιοριστήκαμε στο ένα τσιγάρο, καταλήξαμε με μια ζαλάδα, μια καθαρά σωματική αδιαθεσία. Αυτό ήταν ένα μήνυμα από το σώμα μας, που προσπαθούσε να μας πει «ΜΟΥ ΔΙΝΕΙΣ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ, ΣΤΑΜΑΤΑ». Σ' αυτό το στάδιο κρίνεται αν θα γίνουμε καπνιστές ή όχι. Δεν είναι αλήθεια ότι καπνιστές γίνονται άνθρωποι με κακή σωματική υγεία και χωρίς ισχυρή θέληση. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Οι τυχεροί είναι εκείνοι που βρίσκουν το πρώτο τους τσιγάρο τόσο απωθητικό ώστε τα πνευμόνια τους δεν το αντέχουν. Αυτοί γλιτώνουν μια για πάντα. Το ίδιο κι εκείνοι που δεν έχουν προετοιμαστεί ψυχολογικά για τη σκληρή δοκιμασία της προσπάθειας να εισπνέεις χωρίς να βήχεις, κρατώντας ταυτόχρονα το ύφος του σκληρού ή της κυρίας�

Αυτό είναι για μένα το πιο τραγικό σ' όλη την υπόθεση. Πόσο χρειάστηκε να προσπαθήσουνε για να το συνηθίσουμε. Γι' αυτό είναι τόσο δύσκολο να μεταπείσει κανείς τους εφήβους. Επειδή είναι ακόμα στο στάδιο της εξοικείωσης με το τσιγάρο και επειδή γι' αυτό εξακολουθούν να βρίσκουν τη γεύση του απαίσια, πιστεύουν ότι μπορούν να σταματήσουν να καπνίζουν όποτε θέλουν. Γιατί δεν μαθαίνουν από τα λάθη μας; Αλλά πάλι γιατί κι εμείς δεν μάθαμε απ' τους γονείς μας;

Πολλοί καπνιστές πιστεύουν ότι η γεύση και η μυρωδιά του καπνού τους αρέσει. Αυτό είναι ψευδαίσθηση. Όταν αρχίζουμε να καπνίζουμε, στην ουσία μαθαίνουμε το σώμα μας να ανέχεται την άσχημη μυρωδιά και την άσχημη γεύση του τσιγάρου. Ο καπνιστής εκπαιδεύει το μυαλό του να μην σκέφτεται την άσχημη μυρωδιά και την άσχημη γεύση του τσιγάρου, ώστε να μπορεί να πάρει τη «δόση» του. Ρωτήστε ένα καπνιστή που πιστεύει ότι καπνίζει μόνο γιατί του αρέσει η μυρωδιά και η γεύση του καπνού: «Αν δεν μπορούσες πια να βρεις τη μάρκα σου, παρά μόνο μια μάρκα τσιγάρου που θεωρείς απαίσια, θα έκοβες το κάπνισμα;» Ούτε κουβέντα. Ένας καπνιστής θα κάπνιζε και παλιές εφημερίδες αν δεν έβρισκε τίποτα άλλο. Και μη νομίσετε ότι θ' αλλάξει κάτι αν αρχίσετε να καπνίζετε στριφτά τσιγάρα, μεντόλ, πούρα ή πίπα. Είναι ακριβώς το ίδιο. Στην αρχή η γεύση τους θα είναι απαίσια αλλά με επιμονή και υπομονή θα μάθετε να σας αρέσει. Ένας καπνιστής θα προσπαθήσει να καπνίσει όχι μόνο όταν είναι συναχωμένος αλλά ακόμα κι αν έχει βρογχίτιδα ή και εμφύσημα.

1. Ο λόγος που οι περισσότεροι από μας συνεχίζουν να καπνίζουν, παρόλο που ξέρουν ότι το κάπνισμα έχει περισσότερα μειονεκτήματα παρά πλεονεκτήματα, είναι γιατί πιστεύουν ότι το τσιγάρο έχει κάτι που προκαλεί ευχαρίστηση. Πιστεύουν δηλαδή ότι, αν σταματήσουν να καπνίζουν, θα νιώθουν ένα κενό. Ότι κάποια πράγματα στη ζωή δε θα είναι πια ίδια. Αυτό όμως είναι ψευδαίσθηση. Στην πραγματικότητα το τσιγάρο δε μας δίνει τίποτα. Μας παίρνει κάτι και μετά μας δίνει κάτι λιγότερο. Και τελικά μένει η εντύπωση ότι μας δίνει.
2. Παρόλο που το τσιγάρο είναι το ναρκωτικό που δημιουργεί εθισμό ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλο, η εξάρτηση που προκαλεί δεν είναι ποτέ βαριά. Επειδή είναι ένα ναρκωτικό που δρα άμεσα, σε μόλις τρεις εβδομάδες το 95% της νικοτίνης έχει φύγει από τον οργανισμό. Η δε σωματική ενόχληση από τη στέρηση της νικοτίνης είναι τόσο μικρή, που οι περισσότεροι καπνιστές περνούν όλη τη ζωή τους χωρίς ποτέ να συνειδητοποιήσουν ότι την υφίστανται.

Θα ρωτήσετε βέβαια γιατί οι καπνιστές μπαίνουν σε τόσο κόπο για να κόψουν το τσιγάρο, περνούν μήνες μαρτυρίου για να τα καταφέρουν και ξαφνικά, μήνες ή χρόνια μετά, θέλουν πάλι να καπνίσουν. Η αιτία είναι η πλύση εγκεφάλου, ο δεύτερος λόγος για τον οποίο καπνίζουμε. Ο σωματικός εθισμός ξεπερνιέται πιο εύκολα.

Οι περισσότεροι καπνιστές περνούν όλη τη νύχτα χωρίς να καπνίσουν, χωρίς η στέρηση της νικοτίνης να τους εμποδίζει να κοιμηθούν.

Πολλοί καπνιστές δεν καπνίζουν καθόλου στο υπνοδωμάτιο το πρωί, πολλοί δεν βάζουν τσιγάρο στο στόμα τους πριν φάνε πρωινό ή και πριν φτάσουν στη δουλειά τους. Υφίστανται τη στέρηση για δέκα ολόκληρες ώρες χωρίς καμιά ενόχληση, αν όμως δεν κάπνιζαν επί δέκα ώρες στη διάρκεια της ημέρας, θα πάθαιναν κρίση. Γιατί άραγε;

Ο σωματικός εθισμός δεν είναι μεγάλο πρόβλημα. Υπάρχουν χιλιάδες καπνιστές που καπνίζουν περιστασιακά όλη τους τη ζωής. Είναι κι αυτοί το ίδιο εθισμένοι όσο και οι τακτικοί καπνιστές. Υπάρχουν ακόμα καπνιστές που έκοψαν το τσιγάρο αλλά πότε πότε καπνίζουν ένα πούρο κι αυτό συντηρεί τον εθισμό τους στη νικοτίνη.

Το πραγματικό πρόβλημα με τον εθισμό στη νικοτίνη είναι ότι συντελεί στο να μην καταλαβαίνουμε την πλύση εγκεφάλου. Ίσως είναι μια παρηγοριά για τους μανιώδεις καπνιστές να μάθουν ότι είναι το ίδιο εύκολο γι' αυτούς να κόψουν το τσιγάρο όσο και για ένα περιστασιακό καπνιστή. Κατά ένα περίεργο τρόπο μάλιστα, είναι πιο εύκολο. Όσο πιο πολύ καπνίζεις, τόσο οι επιπτώσεις είναι μεγαλύτερες και άρα τόσο μεγαλύτερο το κέρδος σου αν το κόψεις.

Όμως το ανθρώπινο σώμα είναι ένα απίστευτο μηχάνημα με τεράστιες δυνατότητες ανάρρωσης, αν βέβαια δεν έχετε ήδη προσβληθεί από μια ανίατη ασθένεια. Αν σταματήσετε το κάπνισμα σήμερα, σε μερικές εβδομάδες το σώμα σας θα έχει αναρρώσει. Θα είναι σχεδόν σαν να μην είχατε καπνίσει ποτέ.

Επιστροφή στην αρχή

7. Η πλύση εγκεφάλου

Οι διαφημιστές γνωρίζουν καλά τη δύναμη της υποβολής στο υποσυνείδητο. Εξ ου και οι γιγαντοαφίσες που συναντά ο καπνιστής στο δρόμο και οι διαφημίσεις σ' όλα τα περιοδικά. Μήπως νομίζετε πως αυτές οι διαφημίσεις είναι πεταμένα λεφτά, πως δεν θα σας έπειθαν να αγοράσετε τσιγάρα;

Από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας, το υποσυνείδητό μας βομβαρδίζεται με πληροφορίες που μας λένε ότι το τσιγάρο χαλαρώνει, δίνει αυτοπεποίθηση και κουράγιο και ότι το πιο πολύτιμο πράγμα στη γη είναι τελικά ένα τσιγάρο.

Νομίζετε πως σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει; Τα παιδιά μας βομβαρδίζονται ακόμα από γιγαντοαφίσες και διαφημίσεις στα περιοδικά. Υποτίθεται πως στην τηλεόραση η διαφήμιση των τσιγάρων έχει απαγορευθεί, όμως η «γκρίζα» διαφήμιση συνεχίζεται. Πολλά προγράμματα χρηματοδοτούνται από καπνοβιομηχανίες και η πιο ύπουλη τάση της διαφήμισης σήμερα είναι η σύνδεση τσιγάρων με αθλητικά γεγονότα.

Ο συνειδητός νους δεν δίνει τόση σημασία στην εικόνα, όμως το υποσυνείδητο έχει όλο το χρόνο να επεξεργαστεί το ξεκάθαρο μήνυμα και τους προφανείς συνειρμούς.

Είναι γεγονός ότι υπάρχει και αρνητική διαφήμιση του τσιγάρου. Ούτε η απειλή του καρκίνου όμως, ούτε και οι άλλες βλάβες που προξενεί το τσιγάρο στην υγεία κάνουν τους ανθρώπους να σταματήσουν το κάπνισμα. Λογικά θάπρεπε, αλλά δεν συμβαίνει. Ούτε καν εμποδίζουν τους νέους να αρχίσουν.

Η παγίδα δεν έχει αλλάξει από την εποχή του Σερ Γουόλτερ Ράλεϊ (’γγλος ευγενής που έφερε το φυτό του καπνού στη Δύση). Το μόνο που καταφέρνουν οι αντικαπνιστικές εκστρατείες είναι να επιτείνουν την σύγχυση. Ακόμα και στο ίδιο το προϊόν, σ' αυτό το υπέροχο γυαλιστερό πακέτο που σας δελεάζει να γευθείτε το περιεχόμενό του, υπάρχει μια σαφής προειδοποίηση. Όμως άραγε πόσοι καπνιστές τη διαβάζουν � για να μην πούμε πόσοι σκέφτονται στα σοβαρά τις συνέπειες; Κατά περίεργη ειρωνεία της τύχης, ο πιο σημαντικός παράγοντας σ' αυτή την πλύση εγκεφάλου είναι ο ίδιος ο καπνιστής. Δεν είναι αλήθεια πως οι καπνιστές είναι άνθρωποι χωρίς δυνατή θέληση και με κακή κράση. Πρέπει να είσαι γερός για να αντέξεις το δηλητήριο.

Αν κάνετε μια μικρή έρευνα ανάμεσα στους φίλους ή τους συναδέλφους σας στη δουλειά, θα δείτε ότι συνήθως οι καπνιστές είναι άτομα με ισχυρή θέληση. Καπνιστές είναι πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες, στελέχη επιχειρήσεων, γιατροί, δικηγόροι, δάσκαλοι, πωλητές, νοσοκόμες, γραμματείς, μητέρες. ’νθρωποι δηλαδή που, για οποιονδήποτε λόγο, αντιμετωπίζουν ένταση στη ζωή τους. Μια μεγάλη ψευδαίσθηση των καπνιστών είναι ότι το τσιγάρο ανακουφίζει από την ένταση και γι' αυτό συνδέεται με τους επιτυχημένους ανθρώπους που, έχοντας ευθύνες και άρα στρες, παρασύρονται εύκολα. Και φυσικά εκείνοι είναι και τα κοινωνικά πρότυπα που όλοι σπεύδουν να αντιγράψουν. Η άλλη επιρρεπής ομάδα αποτελείται από τους ανθρώπους που κάνουν μια μονότονη δουλειά μιας και η ανία είναι δεύτερη κύρια αιτία του καπνίσματος. Δυστυχώς πρόκειται για ακόμα μια ψευδαίσθηση.

Γιατί άραγε θεωρούμε την ηρωίνη τόσο μεγάλη μάστιγα, ενώ το ναρκωτικό για το οποίο καταναλώνονται τόσο τεράστια ποσά και που στην κυριολεξία μας σκοτώνει, το θεωρούμε (ή το θεωρούσαμε εδώ και μερικά χρόνια) μια απόλυτα παραδεκτή κοινωνική συνήθεια; Τον τελευταίο καιρό το κάπνισμα έχει αρχίσει να θεωρείται συνήθεια σχετικά αντικοινωνική που μπορεί να βλάψει την υγεία. Φυσικά όχι μόνο παραμένει νόμιμη αλλά και πωλείται σε φανταχτερά πακέτα στα περίπτερα, τα ψιλικατζίδικα και τα σούπερ μάρκετ και αποτελεί μια μείζονα πηγή εσόδων για το κράτος. Πρόκειται για ένα προϊόν με μεγάλο τζίρο, με υψηλότατους φορολογικούς συντελεστές, και με τις διαφημιστικές καμπάνιες των καπνοβιομηχανιών να αγγίζουν αστρονομικά ποσά.

Ο μη καπνιστής δεν στερείται τίποτα! Ο ταλαίπωρος καπνιστής είναι που στερείται όλη του τη ζωή:

* ΥΓΕΙΑ
* ΕΝΕΡΓΕΙΑ
* ΧΡΗΜΑΤΑ
* ΗΡΕΜΙΑ
* ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
* ΘΑΡΡΟΣ
* ΑΥΤΟΣΕΒΑΣΜΟ
* ΕΥΤΥΧΙΑ

Και τι κερδίζει σε αντάλλαγμα γι' αυτές τις θυσίες;

ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ!

Μόνο την ψευδαίσθηση της προσπάθειας να ξαναβρεί γαλήνη, την ηρεμία και την αυτοπεποίθηση που ο μη καπνιστής έχει έτσι κι αλλιώς, χωρίς καμιά προσπάθεια.

Επιστροφή στην αρχή

8. Η ενόχληση της στέρησης

Όσο περισσότερο εθιζόμαστε στο ναρκωτικό, τόσο περισσότερη ανακούφιση νιώθουμε όταν παύει η ενόχληση της στέρησης. Τελικά δηλαδή όσο περισσότερο μας φθείρει το τσιγάρο, τόσο πέφτουμε στην πλάνη να πιστεύουμε ότι κάνει ακριβώς το αντίθετο. Βέβαια δεν υπάρχει ορατή διαφορά από τη μια μέρα στην άλλη. Όλα αυτά συμβαίνουν αργά αργά, σταδιακά και ούτε που καταλαβαίνεις ότι κάτι γίνεται. Οι περισσότεροι καπνιστές δεν παίρνουν καν χαμπάρι ότι είναι εθισμένοι μέχρι να πάρουν την απόφαση να κόψουν το τσιγάρο και ακόμα και τότε πολλοί δεν το παραδέχονται. Κάποιοι λίγοι, σαν τις στρουθοκάμηλους, κρύβουν το κεφάλι στους στην άμμο για όλη τους τη ζωή, προσπαθώντας να πείσουν τον εαυτό τους και τους άλλους ότι το τσιγάρο τους αρέσει.

Έχετε υπόψη σας ότι είναι ένα ναρκωτικό και ότι καπνίζετε μόνο επειδή δεν μπορείτε να το κόψετε; Κόψτε το λοιπόν μια βδομάδα για να αποδείξετε στον εαυτό σας ότι δεν είστε εθισμένοι.

Επιστροφή στην αρχή

9. Η συγκέντρωση

Ούτε στη συγκέντρωση βοηθάει το τσιγάρο. Είναι ψευδαίσθηση. Συνήθως για το λόγο αυτό καπνίζουν συγγραφείς, καλλιτέχνες και όσοι άλλοι κάνουν μια δουλειά που απαιτεί έμπνευση.

Η συγκέντρωση προϋποθέτει συνθήκες που δε δημιουργούν ενόχληση ούτε αποσπούν την προσοχή (υπερβολικό κρύο, ζέστη, θόρυβος κ.λπ.). Ο καπνιστής όμως νιώθει ήδη μια ενόχληση που του προκαλεί το τσιγάρο που θέλει τη δόση του. Έτσι όταν θέλει να αυτοσυγκεντρωθεί, ούτε που χρειάζεται να το σκεφτεί, αυτόματα ανάβει ένα τσιγάρο. Την ίδια στιγμή ανακουφίζεται κατά ένα μέρος η λαχτάρα του για νικοτίνη, νιώθει κύριος της κατάστασης κι έχει κιόλας ξεχάσει γιατί καπνίζει.

Το κάπνισμα όχι μόνο δεν διευκολύνει τη συγκέντρωση, αλλά, αντίθετα, την παρεμποδίζει. Κι αυτό γιατί μετά από λίγο καιρό, ακόμα και την ώρα που καπνίζεις, η στέρηση δεν φεύγει πια τελείως. Τότε η φυσική αντίδραση είναι να καπνίζεις περισσότερο και το πρόβλημα μεγαλώνει. Ένας φαύλος κύκλος.

Επιστροφή στην αρχή

10. Χαλάρωση

Οι περισσότεροι καπνιστές έχουν την εντύπωση πως το τσιγάρο τους διευκολύνει να χαλαρώσουν. Στην πραγματικότητα όμως η νικοτίνη είναι διεγερτική ουσία. Αν μετρήσετε το σφυγμό σας και μετά καπνίσετε δύο τσιγάρα το ένα μετά το άλλο, ξαναμετρώντας το σφυγμό σας θα διαπιστώσετε ότι έχει γίνει σαφώς πιο γρήγορος.

Από ένα σημείο και μετά, το τσιγάρο παύει να ανακουφίζει έστω κι ένα μέρος των συμπτωμάτων που το ίδιο δημιούργησε.

Όλη αυτή η ιστορία με το κάπνισμα μοιάζει με την ιστορία της μύγας που πηγαίνει σ' ένα σαρκοφάγο φυτό. Στην αρχή η μύγα ρουφά τους χυμούς του φυτού, κάποια στιγμή όμως το φυτό αρχίζει να τρώει τη μύγα.

Επιστροφή στην αρχή

11. Τι έχω να χάσω;

ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ! Αυτό είναι που μας δυσκολεύει να κόψουμε το κάπνισμα είναι ο φόβος. Φόβος ότι θα στερηθούμε την ευχαρίστηση ή το στήριγμά μας. Φόβος ότι κάποιες ευχάριστες καταστάσεις ποτέ δεν θα είναι ξανά ίδιες ή φόβος ότι δεν θα μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα σε στιγμές έντασης.

Μ' άλλα λόγια η πλύση εγκεφάλου μας έχει κάνει να πιστεύουμε ότι ή είμαστε αδύναμοι άνθρωποι ή κάτι έχει το τσιγάρο που μας κάνει να το έχουμε ανάγκη και γι' αυτό όταν σταματήσουμε να καπνίζουμε, θα νιώθουμε ένα κενό.

Βάλτε το καθαρά μες το μυαλό σας. ΤΑ ΤΣΙΓΑΡΑ ΔΕΝ ΓΕΜΙΖΟΥΝ ΤΟ ΚΕΝΟ. ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ!

Η γλυκιά αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται να στερηθείτε τίποτα κόβοντας το κάπνισμα. Αφού διώξετε την πλύση εγκεφάλου από το μυαλό σας, ούτε θα θέλετε ούτε θα χρειάζεστε τσιγάρα.

Όταν κόψετε το τσιγάρο όχι μόνο δεν έχετε τίποτα να χάσετε, αλλά αντίθετα έχετε πάρα πολλά να κερδίσετε. Όταν οι καπνιστές σκέφτονται να κόψουν το τσιγάρο, η σκέψη τους πηγαίνει στην υγεία, τα χρήματα και τον κοινωνικό στιγματισμό. Αυτά τα επιχειρήματα σίγουρα είναι σημαντικά, πιστεύω όμως ότι το μεγαλύτερο κέρδος που έχει κάποιος όταν κόβει το τσιγάρο, είναι η αλλαγή στον τρόπο σκέψης και πιο συγκεκριμένα:

1. Ξαναβρίσκει την αυτοπεποίθηση και το θάρρος του.
2. Ελευθερώνεται από τη σκλαβιά.
3. Δεν είναι αναγκασμένος πια να ζει παρέα με τις μαύρες σκέψεις που τον περιτριγυρίζουν, να ξέρει ότι ο μισός πληθυσμός τον περιφρονεί και, το χειρότερο, ότι περιφρονεί ο ίδιος τον εαυτό του.

Όχι μόνο δηλαδή είναι η ζωή πιο ωραία χωρίς το τσιγάρο αλλά απίστευτα πιο ωραία. Δεν εννοώ απλώς ότι θα είστε πιο υγιείς και θα έχετε περισσότερα χρήματα, αλλά και ότι θα είστε πιο ευτυχισμένοι και θα χαίρεστε πολύ περισσότερο τη ζωή σας.

Επιστροφή στην αρχή

12. Αυτοεπιβαλλόμενη σκλαβιά

Ένα μέρος της πλύσης εγκεφάλου που περιβάλλει αυτό το απαίσιο ναρκωτικό είναι ο μύθος ότι κάπνισμα δεν κόβεται.

Ό άνθρωπος πολέμησε σκληρά τον περασμένο αιώνα για την κατάργηση της δουλείας κι όμως ο καπνιστής περνά όλη τη ζωή του υποφέροντας μια σκλαβιά που επιβάλλει ο ίδιος στον εαυτό του. Δείχνει να αγνοεί ότι όταν οι εξωτερικές συνθήκες του επιτρέπουν να καπνίσει, θα ήθελε να ήταν μη καπνιστής. Τα περισσότερα τσιγάρα που καπνίζουμε στη ζωή μας όχι μόνο δεν τα απολαμβάνουμε αλλά ούτε καν καταλαβαίνουμε συνειδητά ότι τα καπνίζουμε. Μόνο μετά από ένα διάστημα αποχής έχουμε την ψευδαίσθηση της απόλαυσης του τσιγάρου π.χ. το πρώτο τσιγάρο της ημέρας, ένα τσιγάρο μετά το φαγητό κ.λπ.

Η μόνη περίπτωση που το τσιγάρο γίνεται σημαντικό, είναι όταν με δική μας πρωτοβουλία προσπαθούμε να καπνίζουμε λιγότερο ή να κόψουμε το κάπνισμα, ή όταν η κοινωνία μας επιβάλλει προσωρινά την αποχή π.χ. σε λεωφορεία, καταστήματα, θέατρα, ιατρεία κ.λπ.

Οι καπνιστές καλά θα κάνουν να έχουν κατά νου ότι η τάση αυτή αυξάνεται και δε θ' αργήσει η μέρα που το κάπνισμα θα απαγορεύεται σε όλους τους δημόσιους χώρους.

Επιστροφή στην αρχή

13. Υγεία

Οι καπνιστές έχουν την τάση να παίζουν την υγεία τους κορόνα � γράμματα, σαν σε ναρκοπέδιο. Μην κοροϊδεύετε τον εαυτό σας, η διαδικασία έχει ήδη αρχίσει: Κάθε φορά που παίρνετε μια ρουφηξιά από ένα τσιγάρο, εισπνέετε καρκινογόνες πίσσες στους πνεύμονες. Και ο καρκίνος δεν είναι σε καμιά περίπτωση η χειρότερη ασθένεια που προκαλεί ή στην οποία δρα σαν επιβαρυντικός παράγοντας το τσιγάρο. Το κάπνισμα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας στις καρδιακές παθήσεις, την αρτηριοσκλήρωση, το εμφύσημα, τη θρόμβωση, τη χρόνια βρογχίτιδα και το άσθμα.

Μια άλλη αυταπάτη που τρέφουν οι καπνιστές είναι πως οι παρενέργειες του τσιγάρου μεγαλοποιούνται. Το αντίθετο συμβαίνει. Είναι πέραν κάθε αμφιβολίας πως το τσιγάρο είναι η πρώτη αιτία θανάτου στο δυτικό κόσμο. Απλά σε πολλές περιπτώσεις που το τσιγάρο είναι η αιτία ή μία από τις αιτίες θανάτου, οι στατιστικές δεν αναφέρουν το τσιγάρο σαν υπαίτιο.

Επιστροφή στην αρχή

14. Ενεργητικότητα

Οι περισσότεροι καπνιστές νιώθουν ότι μπουκώνουν τα πνευμόνια τους, αλλά πολλοί απ' αυτούς δε συνειδητοποιούν τη γενικότερη ληθαργικότητα που τους προκαλεί το κάπνισμα. Πέρα από το πρόβλημα των πνευμόνων, ο καπνιστής γεμίζει το αίμα του με δηλητήρια όπως η νικοτίνη, το μονοξείδιο του άνθρακα κ.ά.

Οι πνεύμονες και τα αιμοφόρα αγγεία εφοδιάζουν τα όργανα και τους μυς με οξυγόνο και άλλες απαραίτητες ουσίες. Ο καπνιστής λοιπόν στερεί κάθε μυ και κάθε όργανο του σώματός του από οξυγόνο, με αποτέλεσμα η λειτουργία τους να υποβαθμίζεται καθημερινά. Έτσι, όχι μόνο γίνεται όλο και πιο ληθαργικός, αλλά μειώνεται και η ανθεκτικότητά του στις άλλες ασθένειες.

Επειδή όμως αυτά γίνονται αργά και προοδευτικά, δεν υπάρχει ορατή διαφορά από τη μια μέρα στην άλλη. Έτσι, ο καπνιστής, επειδή δεν αρρωσταίνει, θεωρεί τη μόνιμη πια ληθαργικότητα, σημάδι ότι γερνάει.

Μετά από μια γεμάτη ενεργητικότητα εφηβεία, οι καπνιστές περνούν σε χρόνια που νιώθουν μόνιμα κουρασμένοι. Ένα από τα υπέροχα δώρα που παίρνουν μόλις κόψουν το κάπνισμα είναι ότι ξαφνικά έχουν πάλι ενέργεια. Το σώμα τους έχει ανάγκη να κινηθεί.

Αυτή η κακομεταχείριση του σώματος και η έλλειψη ενέργειας οδηγεί συχνά και σε άλλες καταχρήσεις. Ο καπνιστής συχνά αποφεύγει τα σπορ και κάθε άλλη σωματική δραστηριότητα και έχει την τάση να τρώει και να πίνει πολύ.

Επιστροφή στην αρχή

15. Με χαλαρώνει και μου δίνει αυτοπεποίθηση.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση των καπνιστών και η διάλυσή της σημαίνει το τέλος της σκλαβιάς. Είναι ταυτόχρονα και το μεγαλύτερο όφελος από το σταμάτημα του τσιγάρου, να μην είσαι πια υποχρεωμένος να ζεις μ' αυτό το μόνιμο αίσθημα της ανασφάλειας του καπνιστή.

Οι καπνιστές δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι την ανασφάλεια που νιώθουν όταν τους τελειώνουν τα τσιγάρα, την προκαλεί το κάπνισμα. Είναι όντως συνέπεια του καπνίσματος. Όσοι δεν καπνίζουν όμως, δεν το νιώθουν αυτό.

Επιστροφή στην αρχή

16. Εκείνες οι σκοτεινές σκέψεις

Μια άλλη μεγάλη χαρά που σε περιμένει κόβοντας το τσιγάρο, είναι η απελευθέρωση από τις σκοτεινές σκέψεις που αδιόρατα βασανίζουν το μυαλό.

Όλοι οι καπνιστές ξέρουν ότι αρνούνται να σκεφτούν τα προβλήματα που τους προκαλεί το κάπνισμα. Τις περισσότερες φορές ανάβουμε το τσιγάρο μηχανικά αλλά οι μαύρες σκιές παραμονεύουν πάντα στο υποσυνείδητό μας, λίγο κάτω από την επιφάνεια.

Υπάρχουν όμως κάποιες στιγμές στη ζωή του καπνιστή που εκείνες οι μαύρες σκιές έρχονται στην επιφάνεια:

* Όταν βλέπουμε την προειδοποίηση του Υπουργείου Υγείας.
* Όταν φοβόμαστε μήπως έχουμε καρκίνο.
* Την Ημέρα κατά του Καπνίσματος.
* Όταν πνιγόμαστε στο βήχα.
* Όταν πονάει το στήθος μας.
* Όταν μας κοιτούν περίεργα τα παιδιά μας, φίλοι ή συγγενείς.

Όταν, πριν μπούμε στον οδοντίατρο, καταλαβαίνουμε ότι η αναπνοή μας μυρίζει, όταν βλέπουμε ότι τα δόντια μας έχουν κιτρινίσει από τη νικοτίνη. Είναι τότε που νιώθεις να χάνεις κάθε αυτοεκτίμηση και μισείς τον εαυτό σου που καπνίζεις.

Ακόμα κι όταν δεν το καταλαβαίνεις συνειδητά, οι μαύρες σκιές παραμονεύουν πάντα λίγο κάτω από την επιφάνεια και αυτές οι συγκρούσεις θα γίνονται όλο και χειρότερες όσο αφήνεσαι σ' αυτή «τη συνήθεια» και δεν θα σταματήσουν μέχρι να απαλλαγείς από αυτόν τον τρομερό εθισμό.

Επιστροφή στην αρχή

17. Η Μέθοδος της Ισχυρής Θέλησης

Η ενόχληση που το τσιγάρο προκαλεί είναι ανεπαίσθητη, δεν φτάνει καν τα όρια του πόνου. Το μόνο που καταλαβαίνει ο καπνιστής είναι ότι έχει ανάγκη ένα τσιγάρο. Δεν ξέρει γιατί είναι τόσο σημαντικό γι' αυτόν, απλά έχει ανάγκη ένα τσιγάρο. Καταλήγει σε διάφορα συμπεράσματα όπως:

1. «Η ζωή είναι μικρή, αύριο θα μπορούσε να ξεσπάσει ένας πυρηνικός πόλεμος», ή «είναι αργά πια να το κόψω», ή «καρκίνο μπορείς να πάθεις έτσι κι αλλιώς», ή
2. «Διάλεξα λάθος στιγμή. Έπρεπε να περιμένω να περάσουν τα Χριστούγεννα, να περάσουν οι διακοπές, να περάσει αυτή η γεμάτη ένταση περίοδος» ή
3. «Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ, εκνευρίζομαι εύκολα και είμαι κακοδιάθετος. Δεν μπορώ να δουλέψω. Θα χάσω την αγάπη της οικογένειας και των φίλων μου. Αν δούμε τα πράγματα ρεαλιστικά, πρέπει να ξαναρχίσω να καπνίζω για το καλό όλων. Είμαι μανιώδης καπνιστής και αποκλείεται να νιώσω ποτέ καλά χωρίς να καπνίζω».

Συνήθως σ' αυτό το στάδιο ο καπνιστής ενδίδει. Ανάβει ένα τσιγάρο και η σχιζοφρένεια μεγαλώνει. Από τη μια μεριά νιώθει μεγάλη ανακούφιση που παύει η στέρηση, αφού το τερατάκι τελικά παίρνει τη δόση του και από την άλλη, αν είχε καιρό να καπνίσει, το τσιγάρο έχει απαίσια γεύση και δεν μπορεί να καταλάβει γιατί το καπνίζει.

Τι νόημα έχει να είσαι υγιής αν νιώθεις δυστυχισμένος;

Ευτυχώς όμως δεν είναι έτσι. Το αντίθετο! Η ζωή, όταν δεν καπνίζεις, είναι απείρως καλύτερη.

Η δυστυχία του καπνιστή που προσπαθεί να κόψει το τσιγάρο, δεν έχει καμιά σχέση με το σύνδρομο στέρησης. Είναι γεγονός ότι η στέρηση υπάρχει, αλλά η πραγματική αγωνία είναι στο μυαλό και προκαλείται από την αμφιβολία και την αβεβαιότητα. Επειδή ακριβώς ο καπνιστής ξεκινάει με την αίσθηση ότι κάνει μια θυσία, αρχίζει να νιώθει στερημένος κι αυτό είναι μια μορφή στρες. Μια όμως από τις περιπτώσεις που το μυαλό δημιουργεί τη σκέψη «κάπνισε», είναι το στρες. Μόλις λοιπόν κόψει κάποιος το κάπνισμα, το πρώτο πράγμα που περνάει απ' το μυαλό του είναι να� καπνίσει. Αυτό όμως δεν γίνεται γιατί έχει κόψει το κάπνισμα. Έτσι, η κατάθλιψη μεγαλώνει και η επιθυμία για τσιγάρο ξανάρχεται. Και πάει λέγοντας.

Ένας άλλος παράγοντας που δυσκολεύει την κατάσταση είναι η προσμονή. Αν έχεις βάλει στόχο να περάσεις τις εξετάσεις μόλις περάσεις το τεστ είναι βέβαιο ότι πέτυχες το στόχο σου. Με τη μέθοδο της Ισχυρής Θέλησης λες: «Αν κρατήσω αρκετά χωρίς τσιγάρο η επιθυμία μου να καπνίσω θα φύγει».

Πώς όμως ξέρεις πότε πέτυχες το στόχο σου; Η απάντηση είναι ότι ποτέ δεν ξέρεις, γιατί περιμένεις να γίνει κάτι και τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί. Στην ουσία σταμάτησες το κάπνισμα όταν κάπνισες το τελευταίο σου τσιγάρο. Αυτό που κάνεις τώρα είναι ότι περιμένεις να δεις πόσο θα αντέξεις πριν ενδώσεις.

Πολλοί πρώην καπνιστές καπνίζουν ένα πούρο ή ένα τσιγάρο σε μια «ξεχωριστή στιγμή» ή για να πεισθούν οι ίδιοι πόσο απαίσιο είναι.

Είναι αργά. Έχουν κιόλας εθιστεί. Η ίδια παγίδα που είχαν πέσει παλιά, βρήκε πάλι το θύμα της.

Δεν σταματούμε να λέμε ότι η έννοια «απόλαυση» δεν έχει θέση στη συζήτηση. Ποτέ δεν είχε! Αν καπνίζαμε με στόχο την απόλαυση, κανείς δεν θα κάπνιζε πάνω από ένα τσιγάρο. Απλά συμπεραίνουμε ότι μας αρέσει γιατί δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι θα ήμασταν τόσο βλάκες να καπνίζουμε αν δεν μας άρεσε.

Επιστροφή στην αρχή

18. Πρόσεχε τη «μείωση»

Πολλοί καπνιστές καταφεύγουν στη «μείωση» του τσιγάρου είτε σαν ενδιάμεσο στάδιο σε μια προσπάθεια να το κόψουν τελείως.

Είναι προφανές ότι όσο λιγότερο καπνίζει κανείς, τόσο το καλύτερο, αλλά το να μειώσεις το τσιγάρο για να το κόψεις αργότερα είναι μια προσπάθεια καταδικασμένη ν' αποτύχει. Στην ουσία οι απόπειρες που κάνουμε να μειώσουμε το τσιγάρο μας κρατούν παγιδευμένους.

Συνήθως ένας καπνιστής μειώνει το τσιγάρο μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να το κόψει.

Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι η πλύση εγκεφάλου που μας οδηγεί στην ψευδαίσθηση ότι το τσιγάρο είναι ένα στήριγμα ή μια ανταμοιβή και ότι η ζωή δεν θα είναι ίδια χωρίς αυτό. Η μείωση του τσιγάρου όχι μόνο δεν λειτουργεί αποτρεπτικά στο κάπνισμα, αλλά αφήνει τον καπνιστή με μια αίσθηση ανασφάλειας και μιζέριας. Τον πείθει ότι το πιο πολύτιμο πράγμα σ' αυτή τη γη είναι το επόμενο τσιγάρο κι ότι δεν υπάρχει περίπτωση να περνάς καλά χωρίς να καπνίζεις.

Δεν υπάρχει πιο λυπηρό θέαμα από έναν καπνιστή που προσπαθεί να μειώσει το τσιγάρο. Τρέφει την αυταπάτη ότι όσο λιγότερο καπνίζει, τόσο λιγότερο θα θέλει να καπνίσει. Όμως συμβαίνει το αντίθετο! Όσο μειώνει το κάπνισμα, τόσο περισσότερο διαρκεί η ενόχληση από τη στέρηση της νικοτίνης και όταν τελικά ανάβει τσιγάρο, η ανακούφισή του είναι μεγάλη ενώ ταυτόχρονα νιώθει τη γεύση του τσιγάρου απαίσια. Αλλά η κακή γεύση του τσιγάρου στο στόμα δεν θα σας εμποδίσει να καπνίσετε. ’λλωστε το τσιγάρο δεν ήταν ποτέ θέμα γεύσης. Αν το κάπνισμα ήταν θέμα γεύσης, κανείς δεν θα κάπνιζε πάνω από ένα τσιγάρο. Δυσκολεύεστε να το πιστέψετε, ας το συζητήσουμε λίγο. Ποιο τσιγάρο έχει τη χειρότερη γεύση; Σωστά, πάλι το πρώτο τσιγάρο της ημέρας, εκείνο που μας κάνει να βήχουμε και μας φέρνει φλέματα. Ποιο είναι το πιο πολύτιμο τσιγάρο για τους περισσότερους καπνιστές; Σωστά, πάλι το πρώτο τσιγάρο της ημέρας: Πιστεύετε στ' αλήθεια ότι καπνίζετε γιατί σας αρέσει η γεύση και η μυρωδιά του τσιγάρου ή μήπως είναι πιο λογική η εξήγηση ότι ανακουφίζεστε από τη στέρηση εννέα ωρών ύπνου;

Η μείωση του τσιγάρου όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματική, αλλά είναι το χειρότερο μαρτύριο. Δεν είναι αποτελεσματική γιατί στην αρχή ο καπνιστής ελπίζει πως, καπνίζοντας όλο και λιγότερο, θα μειώνεται αντίστοιχα και η διάθεσή του για τσιγάρο. Το κάπνισμα όμως δεν είναι συνήθεια, είναι ένας εθισμός και η φύση κάθε εθισμού είναι να θέλεις όλο και περισσότερο. Έτσι, για να μειώσει το τσιγάρο ο καπνιστής είναι υποχρεωμένος να ασκεί αυτοπειθαρχία όλη την υπόλοιπη ζωή του. Το κύριο πρόβλημα στο κόψιμο του τσιγάρου δεν είναι ο εθισμός στη νικοτίνη, αυτός αντιμετωπίζεται εύκολα. Το πρόβλημα είναι η ψευδαίσθηση ότι το τσιγάρο προσφέρει κάποια απόλαυση. Αυτή η λανθασμένη αντίληψη δημιουργείται από την πλύση εγκεφάλου που δεχόμαστε πριν ακόμα αρχίσουμε να καπνίζουμε, για να ενισχυθεί στη συνέχεια από το σωματικό εθισμό. Καπνίζοντας λιγότερο, αυτή η αυταπάτη ενισχύεται σε βαθμό που το τσιγάρο φτάνει να αποτελεί το κύριο σημείο αναφοράς στη ζωή του καπνιστή. Το πιο πολύτιμο πράγμα σ' αυτή τη γη καταλήγει να είναι γι' αυτόν το επόμενο τσιγάρο.

Η μείωση του τσιγάρου δεν οδηγεί πουθενά, γιατί σε υποχρεώνει να ασκείς αυτοπειθαρχία για όλη την υπόλοιπη ζωή σου. Αν δεν είχες αρκετή δύναμη θέλησης για να κόψεις το κάπνισμα, σίγουρα δεν έχεις αρκετή δύναμη θέλησης για να καπνίζεις μετρημένα. Μεταξύ των δύο κακών, το κόψιμο του τσιγάρου είναι κατά πολύ ευκολότερο και λιγότερο οδυνηρό.

Οι επιλογές που έχετε λοιπόν είναι:

1. Να προσπαθείτε μια ζωή να περιορίσετε το κάπνισμα. Είναι μαρτύριο και ούτως ή άλλως είναι αδύνατο να τα καταφέρετε.
2. Να είστε αναγκασμένοι να καπνίζετε όλο και περισσότερο, όλη σας τη ζωή. Τι νόημα έχει;
3. Να πάψετε να ταλαιπωρείτε τον εαυτό σας και να σταματήσετε το κάπνισμα.


Η άλλη σημαντική διαπίστωση που προκύπτει από μια προσπάθεια μείωσης του τσιγάρου είναι ότι δεν υπάρχει «καπνίζω μια στο τόσο», δεν υπάρχει περιστασιακός καπνιστής. Το κάπνισμα είναι μια αλυσιδωτή αντίδραση και αν δεν κάνετε κάτι για να τη σταματήσετε, θα μείνετε καπνιστές όλη σας τη ζωή.

19. Περιστασιακοί καπνιστές, έφηβοι, μη καπνιστές

Ίσως θάταν καλό σ' αυτό το σημείο να δώσουμε μερικούς ορισμούς.

Α. ΜΗ ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ: Είναι κάποιος που δεν έπεσε ποτέ στην παγίδα. Αυτό όμως δεν σημαίνει τίποτα. Είναι μη καπνιστής μόνο «ελέω Θεού». Όλοι οι καπνιστές πριν αρχίσουν να καπνίζουν ήταν πεισμένοι ότι δεν θα την πάθουν ποτέ. Και είναι λυπηρό με πόση επιμονή μερικοί μη καπνιστές συνεχίζουν να δοκιμάζουν το τσιγάρο όποτε τους τύχει ευκαιρία.
Β. ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΟΙ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ: Χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

1. Ο καπνιστής που έχει πέσει στη παγίδα χωρίς να το συνειδητοποιεί. Μη ζηλεύετε αυτούς τους καπνιστές. Απλά είναι ακόμα στο πρώτο σκαλοπάτι και κατά πάσα πιθανότητα πριν περάσει καιρός θα είναι τακτικοί καπνιστές. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι κι εσείς στην αρχή καπνίζατε περιστασιακά.
2. Ο καπνιστής που στο παρελθόν κάπνιζε πολύ και νομίζει ότι δεν μπορεί να το κόψει τελείως. Είναι η πιο λυπηρή περίπτωση. Αυτούς τους καπνιστές μπορούμε να τους κατατάξουμε σε διάφορες κατηγορίες, που θα είναι καλό να εξετάσουμε ξεχωριστά:

Ο ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΤΣΙΓΑΡΩΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ.
Αν του αρέσει το τσιγάρο, γιατί καπνίζει μόνο πέντε την ημέρα; Αν το κάπνισμα είναι επιλογή του, γιατί δεν το κόβει τελείως; Μην ξεχνάτε ότι η όλη υπόθεση του καπνίσματος είναι σαν να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο για να περνάς καλά όταν σταματήσεις. Αυτός ο καπνιστής ανακουφίζεται από τη στέρηση για λιγότερο από μια ώρα την ημέρα. Τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας, παρόλο που δεν το καταλαβαίνει, χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο και αυτό συνεχίζεται για όλη του τη ζωή. Ο λόγος που τον κάνει να καπνίζει μόνο πέντε τσιγάρα την ημέρα, είναι είτε οικονομικός είτε η ανησυχία του για τις επιπτώσεις του τσιγάρου στην υγεία. Είναι εύκολο να πείσεις ένα μανιώδη καπνιστή πως δεν απολαμβάνει το τσιγάρο, αλλά για δοκιμάστε να το πείτε σ' ένα περιστασιακό καπνιστή! Όποιος έχει ζήσει την προσπάθεια να μειώσει το τσιγάρο, ξέρει καλά ότι είναι το χειρότερο μαρτύριο απ' όλα. Και ταυτόχρονα είναι ο πιο σίγουρος τρόπος να μην μπορέσετε να ξεφύγετε ποτέ από το τσιγάρο.

Ο ΠΡΩΙΝΟΣ Ή ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟΣ ΜΟΝΟ ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ
Αυτοτιμωρείται υπομένοντας τη στέρηση της νικοτίνης τη μισή μέρα για να ανακουφιστεί την άλλη μισή. Αν του αρέσει το τσιγάρο, γιατί δεν καπνίζει όλη την ημέρα; Αν πάλι δεν του αρέσει, γιατί δεν το κόβει τελείως;

Ο ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ ΠΟΥ ΕΝΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΑΠΝΙΖΕΙ ΚΙ ΕΝΑ ΟΧΙ (Ή, «μπορώ να το κόψω όποτε θέλω, το έχω ήδη κόψει χιλιάδες φορές».) Αν καπνίζει επειδή του αρέσει, τότε γιατί το κόβει για έξι μήνες; Αν δεν του αρέσει γιατί ξαναρχίζει; Η αλήθεια είναι ότι είναι ακόμα εθισμένος. Παρόλο που καταφέρνει να ξεφύγει από τον καθαρά σωματικό εθισμό, δεν μπορεί να ξεφύγει από το πιο σοβαρό πρόβλημα � την πλύση εγκεφάλου. Στην πραγματικότητα, κάθε φορά που κόβει το τσιγάρο, έχει την ελπίδα ότι το κόβει για πάντα. Και μετά ξαναπέφτει στην παγίδα.

Ο ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ ΠΟΥ ΚΑΠΝΙΖΕΙ «ΜΟΝΟ ΣΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ» Ναι, όλοι έτσι αρχίζουμε, αλλά είναι εντυπωσιακό πώς αυτές οι «ιδιαίτερες περιπτώσεις» πολλαπλασιάζονται και πριν το πάρουμε χαμπάρι, αρχίζουμε να καπνίζουμε παντού και πάντα!

Ο ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ ΠΟΥ «ΤΟ ΕΧΕΙ ΚΟΨΕΙ ΑΛΛΑ ΚΑΠΝΙΖΕΙ ΕΝΑ ΠΥΡΟ Ή ΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΟ ΟΠΟΤΕ ΤΥΧΕΙ» Από μια πλευρά αυτοί οι καπνιστές είναι οι πιο αξιολύπητοι. Είτε περνούν τη ζωή τους πιστεύοντας ότι κάτι στερούνται, είτε, πιο συχνά, το «ένα πούρο όποτε τύχει» γίνονται δύο. Διαλέγουν να περπατήσουν στη γλιστερή πλαγιά και η κατάληξη είναι μία: Ο ΚΑΤΗΦΟΡΟΣ. Αργά ή γρήγορα ξαναγίνονται μανιώδεις καπνιστές. Η παγίδα είναι η ίδια στην οποία είχαν πέσει και την πρώτη φορά.

ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΗΔΗ!
Έτσι κι αλλιώς, είναι γνωστό ότι οι καπνιστές αναγκάζονται να λένε ψέματα, ακόμα και στον εαυτό τους. Οι πιο πολλοί περιστασιακοί καπνιστές καπνίζουν πολύ περισσότερο απ' ό,τι παραδέχονται. Έχω συζητήσει πολλές φορές με ανθρώπους που έλεγαν ότι κάπνιζαν πέντε τσιγάρα την ημέρα και� κάπνισαν πέντε τσιγάρα μπροστά μου μόνο. Παρατηρήστε τους περιστασιακούς καπνιστές σε κοινωνικές εκδηλώσεις, γιορτές κ.λπ. Θα καπνίζουν το ένα τσιγάρο πίσω απ' το τ΄ άλλο σαν τους πιο φανατικούς καπνιστές.

Καταλάβετέ το, δεν υπάρχει κανείς λόγος να ζηλεύετε τους περιστασιακούς καπνιστές. Δεν έχετε ανάγκη το τσιγάρο, είναι ψευδαίσθηση. Η ζωή δεν είναι απλώς το ίδιο ωραία χωρίς το τσιγάρο, αλλά πολύ ωραιότερη! Με τους εφήβους είναι πολύ πιο δύσκολα τα πράγματα, όχι γιατί είναι πιο δύσκολο γι' αυτούς να κόψουν το κάπνισμα, αλλά γιατί είτε δεν πιστεύουν ότι είναι εθισμένοι, είτε είναι ακόμα στο πρώτο στάδιο και τρέφουν την ψευδαίσθηση ότι θα σταματήσουν να καπνίζουν αυτόματα, πριν περάσουν στο δεύτερο στάδιο.

Θέλουμε στο σημείο αυτό να προειδοποιήσουμε τους γονείς που νιώθουν ένα επίπλαστο αίσθημα ασφάλειας βλέποντας ότι τα παιδιά τους απεχθάνονται το τσιγάρο. Όλα τα παιδιά απεχθάνονται τη μυρωδιά και τη γεύση του τσιγάρου μέχρι να εθιστούν σ' αυτό. Κι εσείς κάποτε νιώθατε έτσι. Μη σας καθησυχάζουν ούτε οι αντικαπνιστικές εκστρατείες. Η παγίδα είναι ακόμα επικίνδυνη, όπως ήταν πάντα. Τα παιδιά ξέρουν ότι το τσιγάρο σκοτώνει αλλά ξέρουν επίσης ότι ένα τσιγάρο δεν θα σε σκοτώσει. Κάποια στιγμή ίσως επηρεαστούν από τη φίλη ή το φίλο τους, ένα συμμαθητή ή συνάδελφο στη δουλειά. Αρκεί να καπνίσουν μια φορά. Η γεύση του τσιγάρου θα τους φανεί απαίσια κι αυτό θα τους πείσει ότι δεν θα γίνουν ποτέ καπνιστές. Προειδοποιήστε τα παιδιά σας, πείτε τους όλη την ιστορία!!!

20. Ο κρυφός καπνιστής

Κανονικά θα έπρεπε να κατατάξουμε τους κρυφούς καπνιστές στην ίδια κατηγορία με τους περιστασιακούς καπνιστές.

Όσο η κοινωνία αρχίζει να παραδέχεται και να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μη καπνιστών, γίνεται όλο και πιο συχνό το φαινόμενο να δημιουργούνται κρίσεις σε φιλίες ή οικογενειακές σχέσεις εξαιτίας του τσιγάρου. Το χειρότερο απ' όλα με το κάπνισμα στα κρυφά, είναι ότι ενισχύει στο μυαλό του καπνιστή την ψευδαίσθηση ότι κάτι του λείπει. Ταυτόχρονα ο καπνιστής χάνει τον αυτοσεβασμό του, στο βαθμό που ένας κατά τα άλλα τίμιος άνθρωπος φτάνει στο σημείο να εξαπατά την οικογένεια και τους φίλους του.

Είναι κάτι που ίσως έχει σε κάποιο βαθμό ήδη συμβεί και σε σας ή συμβαίνει τώρα που μιλάμε. ’λλη μια καταστροφική συνέπεια του βρωμερού αυτού χόρτου.

Πρέπει να σταματήσετε το κάπνισμα ΤΩΡΑ. Αυτή είναι στην πραγματικότητα η καλύτερη συμβουλή, αλλά θα την ακολουθούσατε;

Εδώ είναι η πιο ύπουλη πλευρά της παγίδας. Όταν έχουμε πραγματικό στρες στη ζωή μας, δεν είναι η ώρα για να σταματήσουμε. Και όταν δεν έχουμε στρες, δεν έχουμε διάθεση να σταματήσουμε.

Κάντε στον εαυτό σας τις παρακάτω ερωτήσεις:
Όταν καπνίσατε το πρώτο σας τσιγάρο, πήρατε πραγματικά την απόφαση ότι θα καπνίζατε για την υπόλοιπη ζωή σας, όλη μέρα, κάθε μέρα, χωρίς να μπορείτε να σταματήσετε ποτέ;

Σκοπεύετε να συνεχίσετε έτσι την υπόλοιπη ζωή σας όλη μέρα, κάθε μέρα, χωρίς να μπορείτε ποτέ να σταματήσετε; ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΟΧΙ!

’ρα λοιπόν, πότε θα σταματήσετε; Αύριο; Του χρόνου; Του παραχρόνου;

Αυτό δεν αναρωτιέστε συνέχεια απ' τη στιγμή που καταλάβατε ότι έχετε εθιστεί στο τσιγάρο; Μήπως νομίζετε ότι θα ξυπνήσετε μια μέρα και δεν θα θέλετε πια να καπνίσετε; Μην κοροϊδεύετε τον εαυτό σας. Με τα ναρκωτικά ο εθισμός μεγαλώνει μέρα με τη μέρα, δεν ελαττώνεται. Νομίζετε ότι αύριο θα είναι ευκολότερο; Γελιέστε! Αν δεν μπορείτε να το κόψετε σήμερα, τι σας κάνει να πιστεύετε ότι θα είναι πιο εύκολο αύριο; Ή μήπως περιμένετε να σας βρει καμιά από τις θανατηφόρες αρρώστιες; Τότε δεν θα είχε πια πολύ νόημα.

Η πραγματική παγίδα είναι ότι πιστεύουμε πως δεν είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή � πάντα αύριο θα είναι ευκολότερα τα πράγματα.
Πιστεύουμε ότι η ζωή μας είναι γεμάτη στρες, αλλά δεν είναι έτσι. Ο άνθρωπος έχει απαλλαγεί από τις περισσότερες πηγές άγχους.
Ξέρουμε ότι η ευχή «την υγειά μας νάχουμε» είναι κοινότυπη, αλλά είναι πραγματικά ουσιαστική. Πολλοί πιστεύουν ότι οι φανατικοί της υγιεινής ζωής είναι «ξενέρωτοι». Ανοησίες! Όταν αισθάνεσαι σωματικά και ψυχολογικά δυνατός, μπορείς να απολαύσεις τις καλές στιγμές και να αντιμετωπίσεις τις κακές. Μπερδεύουμε τις ευθύνες με το στρες. Οι ευθύνες δημιουργούν στρες μόνο όταν δεν αισθάνεσαι αρκετά δυνατός για να τις αντιμετωπίσεις. Αυτό που καταστρέφει τους ανθρώπους δεν είναι τα άγχη της ζωής ούτε η δουλειά τους ούτε τα γηρατειά, αλλά τα υποτιθέμενα δεκανίκια στα οποία καταφεύγουν, που δεν είναι παρά αυταπάτες. Δυστυχώς, στην περίπτωσή του και για εκατομμύρια σαν αυτόν, αυτά τα δεκανίκια σκοτώνουν.

Έχετε ήδη αποφασίσει ότι δεν πρόκειται να μείνετε όλη σας τη ζωή μέσα σ' αυτή την παγίδα. ’ρα, αργά ή γρήγορα, είτε σας φαίνεται εύκολο είτε όχι, θα πρέπει να περάσετε από τη διαδικασία της απελευθέρωσης. Το κάπνισμα δεν είναι ούτε συνήθεια ούτε απόλαυση. Είναι εξάρτηση από μια ναρκωτική ουσία και αρρώστια. Έχουμε ήδη συμφωνήσει ότι όσο περνάει ο καιρός, όχι μόνο τα πράγματα δεν θα είναι ευκολότερα, αλλά θα γίνονται όλο και χειρότερα. Με μια αρρώστια που συνεχώς χειροτερεύει, η κατάλληλη στιγμή να κάνετε κάτι είναι ΤΩΡΑ � ή όσο πιο κοντά στο τώρα μπορείτε. Σκεφτείτε πόσο γρήγορα έρχονται και φεύγουν οι εβδομάδες στη ζωή μας. Τίποτα άλλο. Σκεφτείτε πόσο ωραία θα είναι η υπόλοιπη ζωή σας χωρίς αυτή τη μαύρη απειλητική σκιά πάνω από το κεφάλι σας.

21. Θα μου λείπει το τσιγάρο;

Όχι! Όταν το σώμα σας πάψει να αποζητά τη νικοτίνη, θα φύγουν τα τελευταία απομεινάρια της πλύσης εγκεφάλου και θα δείτε ότι, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, είστε περισσότερο έτοιμοι να αντιμετωπίσετε την ένταση και την πίεση της καθημερινότητας, αλλά και να χαίρεστε στο έπακρο τις ευχάριστες στιγμές της ζωής.

Ο καπνιστής ανάβει ένα τσιγάρο και ο πρώην καπνιστής παθαίνει σύνδρομο στέρησης. Αυτό είναι πραγματικά παράδοξο. Αν κάνουμε μια μικρή «έρευνα αγοράς» θα δούμε ότι όχι μόνο όλοι οι μη καπνιστές είναι ευτυχείς που δεν καπνίζουν, αλλά επιπλέον όλοι οι καπνιστές, έστω κι αν εξαιτίας του εθισμού και της πλύσης εγκεφάλου θεωρούν ότι το τσιγάρο τους αρέσει ή τους χαλαρώνει, παρόλα αυτά θα παρακαλούσαν να μην είχαν αρχίσει ποτέ να καπνίζουν. Γιατί λοιπόν σ' αυτές τις περιπτώσεις οι πρώην καπνιστές ζηλεύουν τους καπνιστές; Οι λόγοι είναι δύο:

1. Ο πρώην καπνιστής θάθελε να καπνίσει ένα μόνο τσιγάρο. Μόνο που η έννοια «ένα μόνο τσιγάρο», δεν υφίσταται. Μην το ξεχνάτε αυτό Πάψτε να βλέπετε τη μεμονωμένη περίπτωση αρχίστε να το βλέπετε με τα μάτια του καπνιστή. Ίσως εσείς τον ζηλεύετε, αλλά εκείνος απ' τη μεριά του ζηλεύει εσάς. Αρχίστε να παρατηρείτε τους άλλους καπνιστές. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει όσο τίποτε άλλο. Παρατηρήστε πόσο γρήγορα τελειώνουν τα τσιγάρα, πόσο γρήγορα ο καπνιστής ανάβει το επόμενο. Παρατηρήστε επίσης ότι όχι μόνο δεν έχει επίγνωση ότι καπνίζει αλλά ακόμα και τη στιγμή που ανάβει το τσιγάρο, μοιάζει να το κάνει μηχανικά. Θυμηθείτε ότι δεν το απολαμβάνει, απλά δεν μπορεί να περάσει καλά αν δεν καπνίζει. Και ιδίως μην ξεχνάτε ότι όταν ο καπνιστής φύγει από την παρέα, είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει να καπνίζει. Το επόμενο πρωί που θα ξυπνήσει με τα πνευμόνια μπουκωμένα, θα είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει να καπνίζει. Την επόμενη φορά που έχει ένα πόνο στο στήθος, την επόμενη φορά που το μάτι του θα πέσει στην προειδοποίηση για τους κινδύνους του τσιγάρου στο πακέτο του, την επόμενη φορά που θα φοβηθεί μήπως έχει καρκίνο, την επόμενη φορά που θα βρεθεί σε χώρο που απαγορεύεται το κάπνισμα ή σε παρέα μη καπνιστών, θα είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει να καπνίζει. Να ζει πληρώνοντας ακριβά για να έχει το δικαίωμα να αυτοκαταστρέφεται σωματικά και ψυχολογικά, μια ζωή με την αναπνοή του να μυρίζει, τα δόντια του κίτρινα από τον καπνό. Μια ζωή σκλαβιάς, μια ζωή γεμάτη μαύρες σκέψεις. Κι όλα αυτά γιατί; Για την ψευδαίσθηση ότι προσπαθεί να ξαναβρεί αυτά που είχε έτσι κι αλλιώς, πριν αρχίσει να καπνίζει.
2. Ο δεύτερος λόγος που κάνει τους καπνιστές να νιώθουν στέρηση σ' αυτές τις περιπτώσεις, είναι ότι ο καπνιστής κάνει κάτι (καπνίζει). Ξεκαθαρίστε το καλά από την αρχή: Ο μη καπνιστής δεν στερείται τίποτα, ο κακόμοιρος ο καπνιστής είναι που χάνει, μια σειρά από πράγματα:
* ΥΓΕΙΑ
* ΕΝΕΡΓΕΙΑ
* ΧΡΗΜΑΤΑ
* ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
* ΓΑΛΗΝΗ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ
* ΘΑΡΡΟΣ
* ΗΡΕΜΙΑ
* ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
* ΑΥΤΟΣΕΒΑΣΜΟ

Εγκαταλείψτε τη συνήθεια να ζηλεύετε τους καπνιστές κι αρχίστε να τους βλέπετε όπως πραγματικά είναι, δυστυχισμένοι. Και ξέρω καλά πως εγώ ήμουν ο χειρότερος απ' όλους. Διαβάστε λοιπόν παρακάτω. Εκείνοι που δεν μπορούν να κοιτάξουν την αλήθεια κατάματα, που είναι αναγκασμένοι να συνεχίζουν να κοροϊδεύουν τον εαυτό τους, είναι οι πιο αξιολύπητοι απ' όλους.

Όπως δεν θα ζηλεύατε ποτέ ένα ηρωινομανή, μη ζηλεύετε ούτε τους ταλαίπωρους νικοτινομανείς.
ΣΥΜΠΟΝΕΣΤΕ ΤΟΥΣ.

22. Ο πρώτος καιρός

Είναι πιθανό να έχετε συμπτώματα στέρησης για μέχρι τρεις εβδομάδες από τη στιγμή που θα καπνίσετε το τελευταίο σας τσιγάρο. Τα συμπτώματα αυτά ανήκουν σε δύο διαφορετικές κατηγορίες.

1. Τα συμπτώματα από τη στέρηση της νικοτίνης. Εκείνο το αίσθημα κενού ή ανασφάλειας, κάτι σαν πείνα. Συχνά οι καπνιστές το αντιλαμβάνονται σαν νευρικότητα, κάτι που τους ενοχλεί και δεν ξέρουν τι.
2. Ο αυτοματισμός που ενεργοποιείται σε συγκεκριμένες στιγμές, όπως π.χ. όταν μιλάτε στο τηλέφωνο, μετά το φαγητό, με τον καφέ ή με το ποτό.


Παρόλο που η στέρηση της νικοτίνης δεν προκαλεί σωματικό πόνο, μην την υποτιμήσετε. Αν δεν φάει κανείς για μια μέρα, η ενόχληση δεν αγγίζει τα όρια του σωματικού πόνου. Κι όμως παρόλο που δεν πονάμε, η στέρηση του φαγητού μας κάνει ευέξαπτους. Κάπως έτσι είναι κι όταν το σώμα αποζητά τη νικοτίνη. Η διαφορά είναι ότι το σώμα έχει μεν ανάγκη την τροφή αλλά δεν έχει ανάγκη το δηλητήριο. Έτσι, με μια σωστή προσέγγιση, είναι εύκολο να ξεπεράστε το πρόβλημα της στέρησης σε σωματικό επίπεδο.

Αν ένας καπνιστής που εφαρμόζει τη Μέθοδο της Θέλησης καταφέρει να μην καπνίζει για μερικές μέρες, η ανάγκη του σώματος για νικοτίνη σύντομα θα εξαφανιστεί. Η πλύση εγκεφάλου όμως συνεχίζει να του δημιουργεί πρόβλημα. Ο καπνιστής έχει συνηθίσει να ανακουφίζει το σύνδρομο της στέρησης σε συγκεκριμένες περιστάσεις που λειτουργούν συνειρμικά, π.χ. «Δεν μπορώ να ευχαριστηθώ το ποτό μου αν δεν καπνίζω».

Οι πρώην καπνιστές έχουν την τάση να βλέπουν το τσιγάρο σαν εικονικό φάρμακο. Λένε:
«Ξέρω πως το τσιγάρο δεν μου κάνει καλό, αλλά αν εγώ νιώθω ότι κάνει, τότε σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να με βοηθήσει πραγματικά».
Όντως το εικονικό φάρμακο, παρόλο που δεν έχει καμία απολύτως επίδραση στο σώμα, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά σε ψυχολογικό επίπεδο, ανακουφίζοντας τελικά από υπαρκτά συμπτώματα. Όμως το τσιγάρο δεν είναι εικονικό φάρμακο. Τα συμπτώματα από τα οποία ανακουφίζει τον καπνιστή, τα έχει δημιουργήσει το ίδιο και μάλιστα μετά από λίγο καιρό, παύουν να φεύγουν τελείως όταν καπνίζει. Την ασθένεια την προκαλεί το ίδιο το «χάπι», που τυχαίνει να είναι το Νο 1 δηλητήριο = αιτία θανάτου στο δυτικό κόσμο.

Στην καλύτερη περίπτωση το τσιγάρο θα σου προσφέρει στιγμιαία ψυχολογική τόνωση. Μόλις όμως σβήσεις το τσιγάρο, η τραγωδία θα είναι ίδια όπως και πριν. Θα είναι μάλιστα μεγαλύτερη γιατί τώρα θα νιώθεις και την ενόχληση της στέρησης και η επιλογή που έχεις είναι ή να υπομείνεις τη στέρηση ή να καπνίσεις κι άλλο τσιγάρο για να νιώσεις καλύτερα, αρχίζοντας έτσι την αλυσίδα της μιζέριας. Το μόνο του σου πρόσφερε το τσιγάρο ήταν ένα στιγμιαίο ψυχολογικό ανέβασμα. Το ίδιο αποτέλεσμα μπορούσε να το πετύχει κανείς και με πολλούς άλλους τρόπους χωρίς το τσιγάρο. Δύο καλά λόγια θα πετύχαιναν το ίδιο αποτέλεσμα. Πολλοί μη καπνιστές ή πρώην καπνιστές κόλλησαν στο τσιγάρο κάτω από άσχημες περιστάσεις.

Έχει μεγάλη σημασία να αντιμετωπίσετε την πλύση εγκεφάλου από την αρχή κιόλας. Βάλτε καλά στο μυαλό σας ότι δεν χρειάζεστε το τσιγάρο και θεωρώντας ότι σας φτιάχνει το κέφι, το μόνο που πετυχαίνετε είναι να βασανίζετε τον εαυτό σας. Δεν είναι ανάγκη να νιώθετε μιζέρια. Το τσιγάρο δεν κάνει πιο ευχάριστο το φαγητό ή μια βραδινή έξοδο, τα καταστρέφει. Αν μπορείτε να απολαμβάνετε το φαγητό και τη ζωή, αυτό συμβαίνει παρά το ότι καπνίζετε και όχι χάρη στο τσιγάρο.

Κάποιες φορές θα προσπαθήσει η έλλειψη του τσιγάρου να σας κάνει να νιώσετε δυστυχείς. Κάποιες φορές θα έχετε χάσει τον έλεγχο. Κάποιος θα σας προσφέρει τσιγάρο κι ίσως έχετε ξεχάσει πως το έχετε κόψει. Τη στιγμή που θα το θυμηθείτε, ίσως νιώσετε μια ανεπαίσθητη στέρηση. Ετοιμαστείτε από πριν γι' αυτές τις παγίδες. Όποια κι αν είναι η αιτία του πειρασμού, βάλτε καλά στο μυαλό σας ότι ο πειρασμός υπάρχει.

Όσο υπάρχουν στον κόσμο καπνιστές κι όσο γίνεται διαφήμιση στα τσιγάρα, δεν είναι δυνατό να ξεχάσετε.

Το ζήτημα είναι ότι δεν χρειάζεται να ξεχάσετε. Δεν σας συμβαίνει κάτι κακό, αυτό που συμβαίνει είναι υπέροχο. Ακόμα κι αν το σκέφτεστε χίλιες φορές την ημέρα ΓΕΥΘΕΙΤΕ ΚΑΘΕ ΣΤΙΓΜΗ. ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ ΠΟΣΟ ΥΠΕΡΟΧΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΠΑΛΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΑΣ. ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΠΙΑ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΚΑΤΑΠΙΝΕΤΕ ΚΑΠΝΟ. Όπως είπα και προηγουμένως, θα ανακαλύψετε ότι οι στιγμές στέρησης θα γίνουν στιγμές χαράς και θα εκπλαγείτε όταν δείτε πόσο γρήγορα θα ξεχάσετε το κάπνισμα.

Ό,τι και κάνετε, ΜΗΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΤΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΑΣ. Αν αρχίσετε ν' αμφιβάλλετε, θα πέσετε στο φαύλο κύκλο. Θ' αρχίσετε να γκρινιάζετε και η κατάσταση θα χειροτερέψει. Χρησιμοποιήστε θετικά αυτή τη στιγμή. Αν η αιτία της αμφισβήτησης ήταν μια κατάθλιψη, θυμίστε στον εαυτό σας τι σας κάνει το τσιγάρο. Αν σας πρόσφερε τσιγάρο ένας φίλος, πέστε με υπερηφάνεια, «Ευχαριστώ, δεν το έχω πια ανάγκη!» Ίσως αυτό τον πληγώσει αλλά όταν δει ότι δεν περνάτε άσχημα, θάχει κιόλας κάνει το μισό δρόμο να το κόψει κι αυτός.

Θυμηθείτε πόσοι σοβαροί ήταν οι λόγοι που σας έκαναν να σταματήσετε το κάπνισμα. Θυμίστε στον εαυτό σας πόσες εκατοντάδες χιλιάδες θα σας κοστίσει αυτό το ένα τσιγάρο και αναρωτηθείτε αν αξίζει πραγματικά να ρισκάρετε να πάθετε αυτές τις ολέθριες αρρώστιες. Πάνω απ' όλα, θυμηθείτε ότι η αίσθηση αυτή είναι προσωρινή και ότι κάθε στιγμή που περνάει σας φέρνει πιο κοντά στο στόχο σας.

Μερικοί καπνιστές φοβούνται πως θα περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους προσπαθώντας να αντισταθούν σ' αυτούς τους αυτοματισμούς. Μ' άλλα λόγια, πιστεύουν ότι θα πρέπει όλη τους τη ζωή να κοροϊδεύουν το εαυτό τους με ψυχολογικά τεχνάσματα, πως τάχα δεν χρειάζονται το τσιγάρο. Δεν είναι έτσι! Στην ψυχολογία ο αισιόδοξος βλέπει το ποτήρι μισό γεμάτο και ο απαισιόδοξος μισό άδειο. Στην περίπτωση του καπνίσματος, το ποτήρι είναι άδειο κι ο καπνιστής το βλέπει γεμάτο. Μην ξεχνάτε ότι ο καπνιστής έχει υποστεί πλύση εγκεφάλου. Αφού αρχίσετε να θυμίζετε στον εαυτό σας ότι δεν χρειάζεστε το τσιγάρο, πολύ σύντομα δεν θα χρειάζεται καν να το λέτε, γιατί η υπέροχη αλήθεια είναι ότι όντως δεν έχετε ανάγκη να καπνίσετε. Είναι το τελευταίο πράγμα που έχετε ανάγκη. Σιγουρευτείτε λοιπόν ότι δεν θα είναι το τελευταίο πράγμα που θα κάνετε...

23. Oι κύριες αιτίες αποτυχίας

Οι πιθανές αιτίες αποτυχίας είναι βασικά δύο. Η πρώτη είναι η επιρροή των άλλων καπνιστών. Σε μια στιγμή αδυναμίας ή στη διάρκεια μιας κοινωνικής εκδήλωση, κάποιος θα ανάψει τσιγάρο. Χρησιμοποιήστε αυτή την ευκαιρία για να θυμίσετε στον εαυτό σας ότι το «ένα μόνο τσιγάρο» δεν υφίσταται σαν έννοια. Χαρείτε που έχετε σπάσει την αλυσίδα. Θυμηθείτε ότι ο καπνιστής σας ζηλεύει και συμπονέστε τον. Πιστέψτε με, έχει ανάγκη τον οίκτο σας. Ο άλλος κύριος λόγος αποτυχίας είναι οι κακές μέρες. Βάλτε το καλά στο μυαλό σας από την αρχή, καλές και κακές μέρες θα υπάρχουν είτε καπνίζετε είτε όχι. Η ζωή έχει τα πάνω και τα κάτω της.

Το πρόβλημα με τη μέθοδο της Ισχυρής Θέλησης είναι ότι μόλις έρθει μια δύσκολη μέρα, ο καπνιστής αρχίζει να αποζητάει το τσιγάρο και το μόνο που καταφέρνει είναι να κάνει μια κακή μέρα χειρότερη.
Βάλτε καλά στο μυαλό σας ότι ο μη καπνιστής έχει περισσότερα εφόδια και σε σωματικό και σε ψυχολογικό επίπεδο, για να τα βγάλει πέρα με την ένταση και τις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής.
Αν τον πρώτο καιρό που έχετε κόψει το τσιγάρο σας τύχει μια δύσκολη μέρα, θυμηθείτε ότι κακές μέρες υπήρχαν και όταν καπνίζατε (αλλιώς δεν θα είχατε πάρει την απόφαση να το κόψετε). Αντί να μοιρολογείτε, κάντε το αντίθετο, πείτε στον εαυτό σας «Εντάξει, σήμερα τα πράγματα δεν είναι τόσο καλά, αλλά το να καπνίσω δεν θα βοηθήσει σε τίποτα. Αύριο θα είναι καλύτερα και τουλάχιστον έχω ένα κέρδος, έχω γλιτώσει από αυτή την απαίσια συνήθεια του καπνίσματος». Μη ξεχνάτε να βλέπετε τα πράγματα θετικά.

24. Το τελευταίο τσιγάρο

Είστε πλέον έτοιμοι να καπνίσετε το τελευταίο σας τσιγάρο. Το μόνο που μένει είναι να αποφασίσετε πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για σας. Πριν όμως, κάντε ένα τελευταίο έλεγχο σε δύο βασικά στοιχεία.

1. Νιώθετε σιγουριά ότι θα τα καταφέρετε;
2. Νοοτροπία: Νιώθετε σαν να σας περιμένει ένας Γολγοθάς ή έχετε την έξαψη της αναμονής ενός πολύ ευχάριστου γεγονότος;


Αν έχετε αμφιβολίες, ξαναδιαβάστε πρώτα την εργασία αυτή.
Όταν νιώσετε έτοιμοι, καπνίστε αυτό το τελευταίο τσιγάρο. Καπνίστε το μόνοι και όχι μηχανικά. Συγκεντρωθείτε σε κάθε ρουφηξιά που παίρνετε, συγκεντρωθείτε στη μυρωδιά και τη γεύση του καπνού, συγκεντρωθείτε στις καρκινογόνους ουσίες που πάνε στα πνευμόνια σας, συγκεντρωθείτε στα δηλητήρια που κατακλύζουν τις αρτηρίες και τις φλέβες σας, συγκεντρωθείτε στη νικοτίνη που μπαίνει στο σώμα σας. Κι όταν σβήσετε αυτό το τσιγάρο, αναλογιστείτε τι ωραία θα είναι όταν όλα αυτά δεν θα συμβαίνουν πια. Είναι η χαρά της απελευθέρωσης από τη σκλαβιά του καπνίσματος. Είναι σαν να βγαίνεις από την καταχνιά σε ένα φωτεινό ηλιόλουστο κόσμο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ALLEN CARR , "Ο εύκολος τρόπος να κόψετε το Κάπνισμα", Ιούνιος 1985, εκδόσεις Κοάν.

ANDREA BAER, "Quit Smoking for Good, Crossing Press", 1998.

BILL DODDS , "1.440 Reasons to Quit Smoking: One for every minute of the day", Meadowbrook Press , 2000.

ALADDIN BOOKS LTD , "ΚΑΠΝΙΣΜΑ", 1994 .

Υπέυθυνες καθηγήτριες: Κιτσικούδη Αναστασία, Ζώη Σοφία

(πηγή : http://tee-orest.evr.sch.gr/Themata/Totsigaro.html)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου